Analyse | Gaat Liberty Media de goede kant op met de Formule 1?

Het zal iedereen wel duidelijk zijn dat Liberty Media, de eigenaar van de Formule 1, aardig de koers heeft weten te verleggen van de enorme, moeilijk wendbare stoomboot die de Formule 1 was, en daarbij de boel gelijk heeft weten te verbouwen tot een enorm groot en modern superjacht. Wat ze gedaan hebben, en wat het resultaat is bespreken we hier op F1Maximaal met voor- en nadelen en natuurlijk een eigen opinie. Een analyse met een mening, in andere woorden.

De geschiedenis zal bij de meesten welbekend zijn: Liberty Media nam de aandelen van Bernie Ecclestone over in 2016, net als die van Bambino Trust, terwijl ze al een groot aandelenpakket van de Formule 1 in bezit hadden, en werd zo de nieuwe eigenaar van de Formule 1. Liberty Media is een mediabedrijf, zoals de naam al aangeeft, en heeft onder meer grote belangen in de audiowereld. De grote baas van het bedrijf is Greg Maffei, die zowel voorzitter als CEO is. De eigenaar van het geheel is miljardair John Carl Malone.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Gedurende de overdrachtsperiode nam Chase Carey de honneurs waar als CEO terwijl Ecclestone de overdracht deed, waarna de Formule 1 eerst met Carey en een jaar later met Stefano Domenicali als CEO verderging. Ecclestone was van de oude stempel, en eigenlijk ook een pure racer van nature, en hij moest niets hebben van sociale media en vergelijkbare zaken. Dit is waar Liberty Media grote veranderingen bracht, met als één van de eerste stappen de samenwerking met NetFlix, en de serie Drive to Survive, die erg populair is gebleken en met name in de Verenigde Staten de populariteit van de Formule 1 enorm aangezwengeld heeft.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Ook op de sociale mediakanalen heeft het bedrijf zich gericht, gelijk na de overname, om de Formule 1 de moderne wereld in te sleuren. Wat Ecclestone wel al goed gedaan had, is de verkoop of verhuur van de televisierechten, en daarmee had Liberty Media natuurlijk gelijk al een gegarandeerde inkomstenbron. Als echte Amerikaanse onderneming vormde dit de basis waarop de boel verder uitgebouwd zou worden, en de Formule 1 kreeg en krijgt een steeds sterkere commerciële tint, die niet meer lijkt op het Britse bedrijf dat Ecclestone had neergezet.

Het effect van budgetlimieten

In samenwerking met de FIA werden in 2019 de budgetlimieten geïntroduceerd, officieel om elk team een betere kans op overwinningen en kampioenschappen te geven, doordat er maar gelimiteerd geld kan worden besteed door de teams om te racen en hun racewagens te bouwen en vervoeren. In werkelijkheid heeft het meer gedaan. De helft van de teams was namelijk niet rendabel, en leed verlies. Dit was de reden dat teams vaak van eigenaar veranderden, en dat voor een habbekrats, soms letterlijk voor één (Brits) pond of zelfs een stuiver.

Daarnaast gaven de grote teams, waar grote fabrikanten achter stonden, zoals Ferrari, Mercedes en Red Bull, jaarlijks bedragen uit aan de ontwikkeling van auto’s die het budget van een klein ontwikkelingsland overtroffen. Het was feitelijk een onhoudbare kostenrace, waar elk jaar de uitgaven steeds verder de pan uit rezen. De kleinere teams hadden absoluut die mogelijkheid niet, en dat betekende dat de verschillen elk jaar alleen maar groter werden.

Nog een voordeel van deze budgetlimieten was iets waar de teams zelf nooit bij hadden stilgestaan, en dat is de enorme waardevermeerdering van diezelfde teams, zie ook Tabel 1 (bron: Forbes). In principe konden ze nu allemaal winstgevend zijn, omdat naast het minimum jaarlijkse prijzengeld ze nog hoogstens 50 miljoen aan sponsorgelden nodig hadden om het budget rond te krijgen. Dollarwaarden zijn in de tabel overigens naar euro's omgerekend tegen een koers van € 0,91 voor de dollar. De grote bedrijven, die altijd al vele sponsoren hadden met diepe zakken, werden daardoor zelfs enorm winstgevend, en hadden feitelijk zelfs geen sponsoring meer nodig van de eigen (moeder)bedrijven.

De tekst gaat verder onder de tabel.

Races worden interessanter

Naast deze aanpak, hebben ze zich ook gericht op het interessanter maken van de races, wat ook weer in samenwerking met de FIA geleid heeft tot de nieuwe reglementen van 2022, waar grondeffect-auto’s werden geïntroduceerd na een jarenlange afwezigheid. Dit resulteerde namelijk, met aanscherping van een aantal andere regels, tot het beter kunnen volgen en makkelijker kunnen inhalen dan voorheen mogelijk was. Het grondeffect zorgt ervoor dat de meeste downforce door de luchtstroom onder de auto veroorzaakt wordt. Er ontstaat ook veel minder vuile lucht naast en achter een auto, zodat een achtervolgende auto veel minder downforce verliest als deze dicht in de buurt van de voorligger komt.

In principe maakt dit inhaalacties makkelijker, al is gezien de relatief kleine snelheidsverschillen nog steeds DRS nodig voor die laatste kleine push. In 2022, en vooral in 2023, hebben we echter meer inhaalacties gezien dan in menig jaar daarvoor. De budgetlimiet maakt dat de auto’s langzaam maar zeker convergeren qua snelheid, en het grondeffect zorgt ervoor dat er ook geacteerd kan worden op basis van die snelheid. Dit is iets waar we tot een paar jaar geleden alleen maar van konden dromen.

Het is ook de bedoeling om nieuwe circuits, of oude die niet meer op de kalender staan, toe te voegen aan het rooster. Mijn persoonlijke voorkeur gaat dan wel uit naar echte racecircuits, en niet naar de zoveelste straatrace midden in een grote stad. Die laatste zijn veel te limiterend, en gooien ook het hele stadsleven en verkeer overhoop. Een circuit als Kyalami in Zuid-Afrika is prima, maar een race midden door Madrid? Zelfs Barcelona is dan beter naar mijn beleving.

Diversificatie en milieu

Al met al zorgt dit alles voor een toename van de spanning tijdens races, en in combinatie met de popularisering door Drive to Survive, betekent dit dat de Formule 1 een steeds jonger publiek aan zich weet te binden. De gemiddelde leeftijd van kijkers was in 2022 vier jaar jonger dan in 2016, en het zijn toch ook vooral de jongeren die zich met sociale media bezighouden, één van de speerpunten van de Formula One Group. Ofschoon verjonging van het publiek en de fans in zekere zin onder vergroting van diversiteit benoemd kan worden, zijn er natuurlijk nog andere, mijns inziens belangrijkere factoren in dit opzicht.

De Formule 1 doet dat, diversificatie aanpakken, onder andere ook door meer aandacht te besteden aan vrouwelijke racers. Van oudsher is de Formule 1, en racerij in het algemeen, vooral een aangelegenheid van het deel van de mensheid met een Y-chromosoom, maar dubbel-X wordt steeds meer betrokken, en lijkt daardoor ook steeds meer geïnteresseerd. Allereerst was er de zogenaamde W Series, feitelijk een soort van privé-initiatief, dat gehouden is in 2019, 2021, en 2022, maar door gebrek aan sponsors moesten hiervan de laatste drie races geannuleerd worden. De Formule 1 speelde hier eindelijk zelf op in, en begon de F1 Academy, een Formule 4 voor vrouwen, om dames klaar te stomen voor de Formule 3.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Ecologische druk op het milieu is al geruime tijd ook op de agenda van de Formule 1 terug te vinden, en in 2030 willen ze daarom CO2-neutraal zijn, onder andere door meer gebruik van elektrische voortstuwing van de auto’s, het gebruik van non-minerale (bio-)brandstoffen, het afschaffen van energie-onvriendelijke processen, zoals het opwarmen van banden voor race-activiteiten, en het voorkomen van onnodige reisbewegingen. In hoeverre dat effectief dan wel efficiënt gedaan wordt, is echter maar de vraag, gezien de veelvuldige, en eigenlijk wel noodzakelijke reisbewegingen tussen continenten voor de races. Sommige van de daarvoor benodigde vluchten zullen waarschijnlijk nooit afgeschaft kunnen worden.

Van race naar evenement

Liberty Media is en blijft een Amerikaans bedrijf, en ziet daardoor de Verenigde Staten als het thuisland, waar het ook grote groeimogelijkheden ziet omdat er al jarenlang slechts een enkele Grand Prix in de Verenigde Staten gehouden werd. Ondertussen hebben we er nu drie, met Miami als eerste toevoeging, en Las Vegas dit jaar. Vooral die laatste is bijzonder, omdat de Formule 1 hier zelf in geïnvesteerd heeft. Zij zijn de eigenaar van de gebouwen en de bijbehorende infrastructuur, met een investering van meer dan een miljard dollar.

Wat natuurlijk voor de traditionele fans moeilijk te verteren is, is dat de Grands Prix in de VS op een echt Amerikaanse wijze opgezet en aangepakt worden, met veel toeters bellen, en een fanfare en meer eromheen. De pure raceliefhebber wordt hier niet blij van, maar ook in Europa en andere delen van de wereld wordt er steeds meer een evenement van gemaakt dat door de hele familie te bezoeken is, met voor elk wat wils naast de uitoefening van de sport zelf. Zandvoort is hier natuurlijk een goed voorbeeld van. Het totaal aantal bezoekers op de circuits is echter, waarschijnlijk mede hierdoor, duidelijk toegenomen, zie Tabel 2 (bron: BLACKBOOK MOTORSPORT).

De tekst gaat verder onder de tabel.

Blijft het feit dat de Formule 1 tegenwoordig grote commerciële belangen heeft, die niet meer uit de hedendaagse werkelijkheid weg te denken zijn, en temeer omdat het vergrijzende traditionele publiek vervanging behoeft, is dit waarschijnlijk wel de enige manier om de sport te behouden. De andere maatregelen die getroffen zijn, zoals de omgang met milieueisen, diversificatie, sociale media en het effectief goedkoper maken van de racerij, dragen hier allemaal aan bij, ofschoon dat tot nog toe soms meer op doekjes voor het bloeden en PR lijken, dan een echte drang naar verandering. Aan de andere kant gaat verandering meestal maar langzaam, het vrouwenvoetbal is daar een goed voorbeeld van.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Waarden, kapitalisatie en inkomsten

Als dit inderdaad bijdraagt om de sport te behouden, zal de commercialisatie moeten bijdragen aan het bestaansrecht van zowel Liberty Media zelf, als van de Formule 1-tak, en dat is iets wat we zelfs cijfermatig kunnen bekijken. Kijken we allereerst naar Tabel 1, dan zien we dat de huidige waarde van elk van de teams enorm opgelopen is de afgelopen paar jaar. De gemiddelde waarde is meer dan 1,7 miljard euro, terwijl dat in 2019 nog maar ongeveer 455 miljoen euro was, en begin 2021 ongeveer 700 miljoen euro. Zowel uitgavenlimieten, echte winstmarges, sponsorschappen als de verhoogde publieksinteresse slaan hier toe.

De aankoop van één derde van de aandelen van het Mercedes F1-team door INEOS was dus een erg goede zet, hun investering is na twee jaar al bijna vijfmaal zoveel waard. De overname van Williams door Dorilton Capital heeft ook geen windeieren gelegd met een meer dan verviervoudiging van de waarde op dit moment. De inleg door een Arabisch consortium in 2020 in McLaren is nu driemaal de ingelegde waarde, en de kapitaalinvestering in Alpine aan het begin van 2023 door een groep van privé-investeerders voor 24 procent van de aandelen is ook al ruim 50 procent meer waard.

De tekst gaat verder onder de tabel.

En blijkbaar is de Formule 1 goed gepositioneerd om deze groei nog enige tijd vol te houden, als je de financiële analisten mag geloven. In Tabel 3 (bron: Companies Market Cap, Liberty Media) is de verandering in marktkapitalisatie, de beurswaarde, van Liberty Media van het aankoopjaar van de Formule 1 tot nu neergezet, met een percentuele wijziging per jaar, en daarnaast de inkomsten van het bedrijf, ook met percentuele wijzigingen. De beurs is erg onstabiel en erg volatiel geweest de afgelopen jaren, maar als je kijkt naar de inkomsten, dan is het duidelijk dat het moederbedrijf het niet slecht doet met een stijging van ongeveer 120 procent in zes jaar tijd.

De tekst gaat verder onder de tabel.

Dat kan ook gezegd worden van de Formule 1-groep zelf, dat dan wel een enorme groei heeft doorgemaakt, maar enigszins lijkt te stabiliseren de laatste vier jaar, ondanks de enorme stijging van de inkomsten, zie Tabel 4 (bron: Companies Market Cap, Formula One Group). De offciële cijfers over 2023 worden pas bekend tegen het einde van februari 2024, en gezien er een extra race gereden is, met volle bezetting van veel raceweekends, is de huidige schatting voor 2023 enorm. De waardestijging is ook enorm, naar ruim vijfeneenhalf maal de beginwaarde in zeven jaar tijd, een groeicijfer van ruim 450 procent. Aan de ander kant zijn wel de kijkcijfers (televisie) in de Verenigde Staten omlaaggegaan in 2023, van 1,21 miljoen in 2022, dat een absoluut topjaar was, naar 1,11 miljoen gedurende het afgelopen seizoen.

Op de goede weg?

De vraag blijft natuurlijk wat we van dit alles vinden. Sociale media, daar kunnen we ons wel in vinden in deze moderne tijd. Het is iets waar Ecclestone niet aan wilde, die zag alleen nut in uitzendrechten, dus de nieuwe aanpak met het oog op binnenhalen van een nieuwe, jongere clientèle is gewoon goed te noemen. De creatie van het soort soap zoals Drive to Survive, waar de boel toch wel wat anders wordt afgeschilderd dan het in werkelijkheid is, ten behoeve van het creëren van drama, daar zie ik persoonlijk geen heil in, maar het heeft natuurlijk wel het grote Amerikaanse publiek geattendeerd op de Formule 1. En smaken verschillen, ik hoef ook niet te kijken.

Diversificatie, waarbij we jongere mensen meekrijgen in de interesse voor de Formule 1, en het stimuleren van vrouwelijke racers, in deze toch wel enigszins vergrijsde sport met toch wel vaak machogedrag dan wel misogyne trekjes is absoluut de juiste manier wat mij betreft. Natuurlijk hoort iedere coureur, van wat voor geslacht dan ook, zich door de rangen omhoog te werken, maar met de enorme achterstand die er is, kan het alleen maar aangemoedigd worden vrouwen te stimuleren om deel te nemen aan de autoracerij op de hoogste niveaus. Dat gebeurt tenslotte ook in andere sporten. De verandering is langzaam, maar het komt er wel aan.

Met betrekking to milieuparameters vind ik het allemaal nog wel een wassen neus. Echt handig wordt er niet mee omgegaan, gezien het aantal vluchtbewegingen dat nodig is, en ook zogenaamd hernieuwbare brandstof is over het algemeen niet erg energievriendelijk in de aanmaak. Waar je ook niets over hoort is hoe bezoekers naar een circuit komen en weer huiswaarts keren. Honderdduizend mensen of meer per dag, hoe komen die daar? In Zandvoort is het goed geregeld, maar je hoort niets over de andere races, en autoverkeer van zoveel mensen is natuurlijk ook erg vervuilend, en speelt waarschijnlijk een veel grotere factor dan elke andere vervuilende activiteit van de Formule 1.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

De maatregelen die tot nu toe genomen zijn om het rijdersveld dichter bij elkaar te brengen zijn uiterst effectief gebleken, zowel de budgetlimieten als de reglementen die sinds 2022 gelden. Het maakt de races veel interessanter en spannender, met veel meer inhaalacties dan ooit, en bovendien met verschillen van seconden tussen de rijders in plaats van meerdere ronden. Het moet echter wel de Formule 1 blijven, waar innovatie en slim toegepaste techniek een belangrijke rol blijft spelen, het moet geen eenheidsworst worden. Dat zit niet in en hoort niet thuis in het DNA van de sport.

Met Amerikanen aan het roer krijgen we ook invloeden van hun cultuur, heel specifiek het maken van een poppenkast van een race, en een circus van een raceweekend. Persoonlijk ben ik waarschijnlijk een te nuchtere Europeaan, maar voor mij hoeft dat niet, en ik heb medelijden met de coureurs die hier verplicht aan moeten meedoen. Het mediacircus is volgens mij al genoeg, als het regelmatig al niet te veel is. Ik denk dat de manier waarop het als evenement gepland is en uitgevoerd wordt in Zandvoort, dat dat prima is, maar verder hoeft het ook niet te gaan. De coureurs en de teams zelf hebben daar geen last van. Ik begrijp het wel, maar voor mij hoeft het niet.

Wat natuurlijk wel een enorme pluim verdient, is dat Liberty Media de Formule 1 uit een slop en een teloorgang heeft weten te halen. Er zijn geen teams meer die op het punt van omkiepen staan, zoals vroeger schering en inslag was. Door de budgetlimieten hoeven teams niet veel meer aan sponsoren binnen te halen, en het is daarom nu zelfs mogelijk voor de teams onderaan de Formule 1-ladder om het hoofd boven water te houden. En teams die het beter doen dan dat, hebben zelfs eigenlijk geen sponsoring meer nodig van de eigen moederbedrijven, anders dan het gebruik van de faciliteiten die nodig zijn voor het bouwen van een complete F1-bolide en de benodigde onderdelen. Die vallen echter allemaal onder de budgetlimiet, dus daar wordt voor betaald uit het geld dat sowieso beschikbaar is.

Qua circuits hoef ik niet echt veel woorden vuil te maken. Misschien lijkt het logisch om een straatcircuit midden in de stad te hebben vanwege de goede bereikbaarheid voor de bezoekers, maar met 100.000 mensen per dag of meer ontwricht dat het stadsverkeer over het algemeen toch wel. Het is ook niet nodig, zolang er maar gewoon gezorgd wordt dat aanvoer en afvoer goed geregeld is, kijk maar naar Zandvoort. En een stadscircuit is altijd een enorm compromis voor het racen. Een stad is niet gebouwd of ingericht om in te racen, dus lalen we het asjeblieft op echte circuits houden.

Op zich kun je uiteindelijk alleen maar tot de conclusie komen dat Liberty Media heel veel goed werk heeft verricht, en goed bezig is geweest met het redden van de Formule 1. Was het in handen van zo iemand als Ecclestone gebleven, met verouderde ideeën, dan zou het waarschijnlijk binnen een tiental jaren afgelopen zijn met de sport. Liberty Media heeft wat dat betreft het benodigde nieuwe bloed gebracht. Het is echter wel te hopen dat ze niet volkomen doorslaan in een circusachtige richting, zowel voor voor de races als voor de evenementen eromheen, met bijvoorbeeld 24 straatcircuits per seizoen. Tot nu toe lijkt het een redelijk goed huwelijk, Liberty Media en de Formule 1, maar de aandacht voor de juiste aanpak mag duidelijk niet verslappen.

Door W.G. Vandebilt