Column | F1 verliest status als koningsklasse van het racen dankzij pay-drivers en achterblijvers

De Formule 1 heeft een wel heel bijzondere positie in handen binnen de wereld der motorsport. Als koningsklasse van het racen biedt het de twintig beste coureurs ter wereld de kans om in de snelste auto’s te strijden om de felbegeerde titel, en die taak is niet voor iedereen weggelegd. Toch lijkt die veronderstelling de afgelopen jaren steeds verder af te zwakken, want we kunnen er haast niet onderuit: het gebeurt steeds vaker dat coureurs het moordende tempo binnen de Formule 1 niet bij kunnen houden. Ook in 2024 verschijnen er weer een paar heren aan de start waarvan ik nog niet zo zeker weet of ze nog wel Formule 1-waardig zijn.

Het klinkt misschien hard, maar het is nou eenmaal zo: het komt de laatste jaren steeds vaker voor dat coureurs Formule 1-stoeltjes bezet houden terwijl een ander hoogstwaarschijnlijk een stuk beter zou presteren. De factor geld speelt hierin vaak een grote rol, want de coureurs die financieel de zaken op orde hebben lijken haast een garantie te hebben op een gunstiger toekomstperspectief. Dit gebeurt in juniorenklassen zoals de Formule 2 en de Formule 3 al regelmatig als coureurs bijvoorbeeld niet genoeg sponsoring kunnen vinden, en de overstap naar de Formule 1 wordt daardoor al als onmogelijk bestempeld.

Ook in de Formule 1 loopt niet alles op rolletjes, want het wordt steeds lastiger om te verzekeren dat de beste coureurs ter wereld in de koningsklasse van de motorsport rondrijden. De kampioenen van de Formule 2 hebben tegenwoordig geen enkele garantie op een plek in de Formule 1 en moeten daardoor genoegen nemen met een plek in een andere raceklasse in de hoop dat een Formule 1-team ze nog op zal pikken, terwijl coureurs die hun stoeltje eigenlijk niet waardig zijn zonder serieuze risico’s rondjes kunnen rijden. Als je het mij vraagt is het lijstje dan ook langer dan deze eigenlijk zou moeten zijn, terwijl er op de achtergrond betere opties rondlopen die stuk voor stuk staan te popelen om een kans in de Formule 1 te krijgen.

Daddy’s Money en mentale dompers: Lance Stroll kan rekenen op concurrentie 

Laten we maar meteen beginnen met de meest voor de hand liggende naam in dit lijstje: Lance Stroll. Ja, de Canadees kon de afgelopen jaren wel eens verrassen met een onverwachte uitschieter. Ik kan me zijn derde plek tijdens de Grand Prix van Azerbeidzjan in 2017 nog goed herinneren, en stiekem getuigt het toch van een hoop doorzettingsvermogen dat hij met twee gebroken polsen achter het stuur stapte. Toch wordt dat kleine hoopje hoogtepunten met regelmaat ondergesneeuwd door de realiteit. Aan alle kanten ontbreekt het aan passie en enthousiasme en menig fan en expert vragen zich regelmatig af of Stroll de circuits niet beter in kan ruilen voor de tennisbaan.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

De Canadees kan het tempo van de sport namelijk met geen mogelijkheid bijhouden, wat in 2023 al snel duidelijk werd toen de doorgewinterde Fernando Alonso hem zonder pardon naar de tweede rang verwees. Met een verschil van meer dan honderd punten in het constructeurskampioen lijkt het laatste woord er wel over gezegd: Stroll is een plek bij een topteam niet waardig, in ieder geval niet onder de huidige omstandigheden. Toch is er één persoon die hem indirect in bescherming lijkt te nemen, en dat is zijn vader. Zakenman Lawrence Stroll is namelijk eigenaar van het team, en dus is de kans klein dat zoonlief de sport zomaar zal verlaten. Lance Stroll zal vast een goede jongen zijn en tijdens de laatste races van 2023 viel het nog niet eens zo heel erg tegen, maar hij houdt wél een plek bezet die naar alle waarschijnlijkheid beter opgevuld kan worden door een ander.

Laten we tenslotte wel wezen, zijn mogelijke vervanger staat al in de startblokken. Felipe Drugovich nam, samen met voormalig Formule 1-coureur Stoffel Vandoorne, de rol van reservecoureur al op zich in 2023. Toch was dat niet de vervolgstap waar hij op gehoopt had, vooral niet nadat hij het jaar daarvoor de titel in het Formule 2-kampioenschap binnen wist te slepen. Er ontstond de afgelopen jaren sowieso een trend van Formule 2-kampioenen die niet direct doorstroomden naar de Formule 1, en ook Drugovich werd daar slachtoffer van. Met meer dan honderd punten verschil wist hij Formule 2-kampioen te worden, maar zelfs zijn meest indrukwekkende prestaties waren niet voldoende om hem een plek in de Formule 1 te garanderen. Toch denk ik dat Drugovich, op lange en zelfs korte termijn, de perfecte vervanger zal zijn voor Stroll, al lijkt het een kwestie van tijd tot de sleutelfiguren bij Aston Martin dat ook in gaan zien.

Kevin Magnussen raakt de nodige drive in rap tempo kwijt

Deze tweede naam komt misschien als een verrassing, maar ik ben stiekem toch van mening dat Kevin Magnussen zijn flair de afgelopen jaren is verloren. Hij heeft de nodige ervaring op zak en hij is zeker geen slechte coureur, dus ik begrijp wel waarom Haas juist voor de Deen koos toen ze het roer om wilde gooien. Ervaring betekent in ieder geval nog zicht op stabiliteit, en al het talent dat daar nog bij komt kijken is mooi meegenomen. Toch is Magnussen in bepaalde opzichten haast nog erger dan Stroll: de Canadees doet in ieder geval zijn best om het gebrek aan passie te verbergen, maar de Deen komt er open en bloot voor uit. In oktober gaf hij zelfs nog toe dat hij zichzelf niet langer voor de gek wil houden en dat hij beseft dat hij nooit zal bereiken waar hij aan het begin van zijn carrière op hoopte.

Het is niet verkeerd om de balans terug te vinden en te weten wanneer je als coureur een stap terug moet doen, maar Magnussen rijdt naar mijn mening al langere tijd wat kleurloos rond. In 2022 eindigde hij nog als dertiende in het rijderskampioenschap, maar sinds Nico Hülkenberg ook onderdeel is van de Haas-familie wordt de Deen met regelmaat ingehaald door zijn teamgenoot. De Amerikaanse renstal lijkt de afgelopen jaren steeds verder af te zwakken in de strijd met de concurrentie, maar toch valt het wel op dat Magnussen zelfs met het gebrekkige materiaal amper kan verrassen. Ik denk niet dat hij dat roer om kan gooien, en daar komt ook nog bovenop dat hij zich, sinds zijn tussenjaar in 2021, realiseert dat er nog van alles te beleven valt buiten de Formule 1. Het feit dat hij vrede lijkt te hebben met het feit dat hij zijn doelen nooit zal behalen wijst maar op één ding: de Deen heeft zijn beste jaren wel gehad, en het is tijd voor nieuw bloed.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Of er momenteel een waardig vervanger rondloopt bij de Amerikaanse renstal is echter nog maar de vraag. Pietro Fittipaldi, de kleinzoon van voormalig Formule 1-kampioen Emerson Fittipaldi, zal in 2024 voor het zevende jaar op rij de rol van reservecoureur op zich nemen. Ook jong talent Oliver Bearman gaat een soortgelijk jaar tegemoet, al staat hij momenteel op een heel ander punt in zijn leven. Fittipaldi heeft te veel ervaring maar wist de afgelopen jaren amper indruk te maken, terwijl Bearman pas aan zijn tweede jaar in de Formule 2 zal beginnen en dus nog heel wat ervaring zal moeten vergaren. Bij gebrek aan betere opties kan Magnussen zijn geluk misschien nog wel een jaar of twee beproeven, maar als je het mij vraagt kan Haas de focus beter richten op de toekomst en met name die van Bearman.

Logan Sargeant zoekt tevergeefs naar Europese versie van the American Dream 

De derde naam komt, in tegenstelling tot die van Magnussen, ongetwijfeld niet uit de lucht vallen. Logan Sargeant heeft namelijk een lastig Formule 1-debuut achter de rug, en als je het mij vraagt is het nog maar de vraag of hij dat recht kan trekken. Ik verbaasde me in eerste instantie sowieso al over het feit dat juist hij een plek in de Formule 1 toegewezen kreeg, want na één seizoen in de Formule 2 en een vierde plek in het kampioenschap hadden de teams sowieso betere opties ter beschikking. Maak de kat maar wijs dat die andere coureurs een stoeltje af zouden wijzen, maar vooruit, iedere coureur verdient het voordeel van de twijfel.

Williams heeft, onder leiding van James Vowles, de keuze al gemaakt en Sargeant zal ook in 2024 voor de Britse renstal rijden, maar ik vraag me vooralsnog af of ze de plank niet mis hebben geslagen met die keuze. Vooral in vergelijking met de prestaties van teamgenoot Alexander Albon vielen zijn prestaties aanzienlijk tegen, en het feit dat hij nog maar een rookie was is naar mijn mening niet genoeg om hem na alle tegenvallers nog te verdedigen. Ja, in je eerste jaar maak je fouten en Sargeant is in dat opzicht nou eenmaal geen hoogvlieger, maar toch denk ik dat Williams betere opties ter beschikking had. Ik heb zeker respect voor het feit dat Vowles hem het voordeel van de twijfel geeft, want misschien bewijst hij over drie jaar het tegendeel, maar tot die tijd vind ik het stiekem toch zonde dat hij een plek bezet houdt die anderen mogelijk in konden nemen.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Toen aangekondigd werd dat een verlenging van het contract van Sargeant nog op losse schroeven stond, kon ik daarom maar aan één coureur denken: Frederik Vesti. De jonge Deen kwam, net zoals Sargeant, pas in 2022 in de Formule 2 terecht, maar liet in 2023 wel zien uit wat voor racehout hij gesneden is. In 2022 deed Sargeant het een aanzienlijk stuk beter dan zijn Deense concurrent, maar als je het mij vraagt liet Vesti in 2023 wel zien dat hij een coureur is waar de concurrentie te allen tijde rekening mee moet houden. Hij had de nodige pech het afgelopen seizoen en liep daardoor de titel mis, maar hij is inmiddels wel volwaardig lid van de Mercedes-familie én liet in ieder geval zien uit wat voor racehout hij gesneden is door tot het einde door te vechten. Die mentaliteit mis ik nog bij Sargeant, en dus hoop ik dat Vowles zijn prestaties het komende jaar met een kritische blik zal bekijken. De concurrentie ligt immers nog altijd op de loer.

Guanyu Zhou: enige Chinese F1-coureur zal tandje bij moeten zetten

Dan blijft er nog één coureur over die in dit lijstje nog niet genoemd werd, en dat is Guanyu Zhou. De Chinese coureur heeft, in tegenstelling tot Sargeant, een langere weg achter de rug in de opstapklassen. Na drie jaar in de Formule 2 maakte hij in 2022 de overstap naar de Formule 1, want het voormalige team van Alfa Romeo zag hem als de ideale tweede rijder naast de van Mercedes overgekomen Valtteri Bottas. In zijn drie jaar als Formule 2-coureur was er wel sprake van een stijgende lijn, al kwam hij nooit verder dan een derde plek in het rijderskampioenschap. Toch kan ik me niet voorstellen dat het team toendertijd veel andere keuzes ter beschikking had, want de top vier van het Formule 2-seizoen van het jaar daarvoor waren allemaal bezet. Robert Shwartzman had namelijk al connecties met Haas en Ferrari, Dan Ticktum was betrokken bij Red Bull Racing en Oscar Piastri zat toen nog prima op zijn plek bij Alpine.

Alfa Romeo moest, door het vertrek van Kimi Räikkönen en Antonio Giovinazzi, op zoek naar nieuw bloed. In die zoektocht kwamen ze dus al snel terecht bij de ervaren Bottas, en Zhou zou hem dan als jonkie aan moeten vullen. In eerste instantie leek dit een prima keuze, al was het verschil tussen de beide heren in 2022 nog aanzienlijk groot. Toch denk ik dat de Chinees, ondanks het tegenvallende materiaal en het aanzienlijk kleine verschil met Bottas, simpelweg niet vaak genoeg op kan vallen om echt Formule 1-waardig te zijn. We mogen immers niet vergeten dat de koningsklasse van het racen enkel plek heeft voor het beste wat de motorsportwereld te bieden heeft, en als je het mij vraagt valt Zhou gewoon niet binnen die categorie. Hier en daar komt er nog wel eens een leuk resultaat uit, maar ik denk dat het huidige Stake F1 Team betere opties heeft om te overwegen.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Hoe kan het ook anders als Formule 2-kampioen Théo Pourchaire onder je hoede hebt? De Fransman moest de titelkansen in 2022 uiteindelijk uit handen geven toen Drugovich er met de eer vandoor ging, maar in 2023 kwam zijn moment dan toch. Ik vind het stiekem sowieso een schande dat de huidige Formule 2-kampioen niet meteen promoveert naar de Formule 1, maar buiten dat liet Pourchaire ook zien dat hij een geweldige coureur is. Hij liet het afgelopen seizoen ongetwijfeld al blijken dat hij consistent kan zijn en het is geen geheim meer dat hij als coureur wel een aantal trucjes uit zijn mouw kan schudden als het erop aankomt, en ik denk dat Stake F1 Team dat juist nodig heeft nu het hard op zoek is naar het licht aan het einde van de tunnel. Als enige Formule 1-coureur met Chinese nationaliteit gun ik Zhou het beste, maar het zal toch echt beter moeten als hij zijn stoeltje wil behouden.

Moet Yuki Tsunoda uitkijken bij interne strijd om Red Bull-stoeltje? 

En daar is hij dan eindelijk: de laatste en tevens enige naam die niet zozeer voor de hand ligt. Want laten we eerlijk zijn, de overige zestien coureurs die in 2024 op de grid zullen verschijnen hebben allemaal wel iets wat in hun voordeel werkt. Toch kan het luxeprobleem van Red Bull en zusterteam Visa Cash App RB in dit geval niet onbesproken blijven, want één van de kanshebbers zal de Formule 1 uiteindelijk vaarwel moeten zeggen. Het doet stiekem wel pijn in mijn hart, maar ik ben toch bang dat Yuki Tsunoda de eindstreep niet zal halen. Als persoon heb ik veel waardering voor de Japanner omdat ik het vooral bijzonder vind dat hij zijn passie voor de sport niet onder stoelen of banken steekt, maar toch denk ik dat juist die insteek hem uiteindelijk fataal zal worden.

Red Bull heeft te maken met een wel heel bijzondere uitgangspositie: Sergio Pérez ligt onder de microscoop en wordt nauw in de gaten gehouden terwijl Tsunoda in een zee vol kanshebbers aast op dat stoeltje naast Max Verstappen. Toch is hij niet de enige die daar naar kijkt: Liam Lawson en Daniel Ricciardo richten hun focus namelijk op hetzelfde doel, terwijl de coureurs uit het juniorenprogramma hopen de overstap te maken naar zusterteam Visa Cash App RB. Hoe vervelend ik het ook vind, ik denk dat Tsunoda in dat gevecht toch van een koude kermis thuis zal komen. Hij probeert er te allen tijde het beste van te maken, zelfs als het materiaal niet meewerkt, maar zijn temperament maakt het juist lastig om hem als kanshebber te zien voor dat plekje bij Red Bull.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Ik denk niet dat de Oostenrijkse renstal én het zusterteam op korte termijn op zoek gaan naar andere opties, maar ik weet wél dat ze hoe dan ook bezig zijn met het klaarstomen van nieuwe kanshebbers voor een plekje bij Visa Cash App RB. Liam Lawson is daarvan het beste voorbeeld, al zou het me weinig verbazen als ze ook Ayumu Iwasa en Isack Hadjar voor aan het bereiden zijn op een nieuw avontuur. Red Bull heeft aan talenten in ieder geval geen gebrek, want vooral Hadjar lijkt populair te zijn nadat hij in 2023 al enkele keren deelnam aan vrije trainingen voor Red Bull én het voormalige team van AlphaTauri. Daar komt ook nog bovenop dat Tsunoda aan zijn vierde Formule 1-seizoen zal beginnen, hét moment waarop jonge talenten volgens voormalig teambaas Franz Tost volledig bekend zijn in de wereld van de Formule 1. Het is dus nu of nooit voor de Japanner, al is er dus nog een hoop werk aan de winkel voor Tsunoda als hij zijn kans op een plek bij Red Bull wil behouden.