Analyse kwalificatie | Pakt Verstappen een podium, na pole en gridstraf?

Het Lusail International Circuit bij Doha is waar in 2024 weer de Grand Prix van Qatar verreden wordt, met dit weekend net als vorig jaar een sprintrace, maar met de nieuwe regels die dit seizoen ingevoerd zijn. Dit betekent dat de kwalificatie voor de hoofdrace weer op zaterdagavond, Qatar-tijd, plaatsvindt. De datum is in verband met de veel te hoge temperaturen in 2023 een behoorlijk aantal weken later, en daarnaast is het ook kouder dan verwacht. Verder zijn alle auto’s dit jaar een stuk sneller, wat betekent dat we vuurwerk kunnen verwachten tijdens de kwalificatie. Zoals altijd nemen we bij F1Maximaal.nl de tijd voor een uitgebreide kwalificatieanalyse.

Ook dit jaar zijn er weer veranderingen aan de baan gemaakt, die beschadigingen aan de auto’s zo veel mogelijk moeten voorkomen, en die het aantal track limits-overtredingen scherp zou moeten laten dalen. Dit is gedaan door de puntige kerbs lager en ronder te maken, en door meer grind neer te leggen bij de bochten waar de coureurs gemakkelijk of vaak over de witte lijnen heengaan. Op basis van wat we gezien hebben in de drie sessies voorafgaande aan de kwalificatie, kunnen we constateren dat het inderdaad het bedoelde effect heeft gehad.

Dit betekent echter niet dat het circuit makkelijker geworden is om te besturen. Het is nog steeds een baan die alles vergt van elke coureur, omdat er eigenlijk geen rustpunten zijn met slechts een enkel recht stuk en één echte DRS-zone, en niet te vergeten de zeer hoge g-krachten waaraan de rijders onderhevig zijn in de snellere bochten, tot 6 g aan toe. Alle F1-atleten moeten hier continu zeer gefocust blijven, er is geen moment van rust.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Dit wordt ook in de hand gewerkt natuurlijk doordat het hier altijd wel waait, er zand op de baan ligt, er buiten de racelijn zeer weinig grip is, en het circuit niet veel gebruikt wordt. Dit laatste houdt gelijk in dat de baan altijd groen is bij aanvang van het raceweekend, en altijd een zeer snelle evolutie doormaakt. Voor de kwalificatie betekent dat zoals gebruikelijk dat ronden gereden op het eind van de sessies altijd sneller zullen zijn dan aan het begin, zelfs al koelt de baan enigszins af, hoe later in de avond het wordt.

Q1:Pérez eindelijk weer door naar Q2

De temperaturen liggen bij aanvang van de sessie rond de twintig graden, wat behoorlijk koel is voor deze contreien. Dit betekent dat het beschikbare vermogen net weer wat hoger zal liggen, omdat dit in principe iets meer zuurstof voor de turbo en motor betekent. Verder heeft Pirelli de drie hardste banden ter beschikking gesteld, wat betekent dat in principe meerdere snelle ronden per bandensetje mogelijk zijn. De verwachting is dan ook dat de meeste, zo niet alle coureurs in Q1 langere tijd op de baan zullen blijven, om in eerste instantie een banker lap neer te zetten, en vervolgens steeds betere tijden te proberen te maken.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Omdat de baan het snelste evolueert tijdens Q1, is dat over het algemeen een goede strategie. Het helpt ook bij het opbouwen van het vertrouwen, omdat je meerdere rondjes rijdt. Voor Red Bull is het interessant, omdat na de sprintrace Parc Fermé wordt vrijgegeven, waardoor de teams weer een uur of tweeëneenhalf hebben om aan de auto’s te werken. Sergio Pérez heeft effectief als tester gefungeerd, en met de input van de simcoureurs en de extra data, is het team aan de slag gegaan om op simpele manier nog wat setup-veranderingen te doen.

De tekst gaat verder onder de tabel.

De vraag die dan rijst is natuurlijk, of het geholpen heeft, en zo ja, hoeveel? Het blijkt dus gewoon dat Max Verstappen hier maar liefst zeven tienden van een seconde mee heeft gevonden ten opzichte van Norris, met andere woorden, hij kon weer vooraan meedoen, zie Tabel 1. Misschien lijkt het tijdsverschil met P1 nog wat hoog, maar hij zit maar een duizendste achter Lando Norris dit keer, en hij reed niet door tot het einde.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Zelfs Pérez wist in de top tien door te dringen dit keer, en dat is voor het eerst in wel heel lange tijd. Ook bijzonder is dat beide Sauber-coureurs ontsnapten aan uitschakeling hier, iets wat we eveneens niet hebben zien aankomen. Zij hebben redelijk grote upgrades aangebracht dit weekend, en die lijken ook te werken. Vergeleken bij vorig jaar zijn de tijden in het algemeen overigens ruim drieëneenhalve seconde sneller, en dat is een ongehoord grote stap. Het verschil van voor naar achter is echter ongeveer hetzelfde, in ieder geval voor Q1.

De tekst gaat verder onder de tabel.

Beschouwen we de beste sectoren van elke coureur, dan zien we dat er heel wat wisselingen zouden hebben plaatsgevonden als de rijders hun beste sectoren in een enkel rondje aan elkaar hadden weten te knopen, zie Tabel 2. Het grootste verschil zou gemaakt zijn door Oscar Piastri, die namelijk in dat geval gestegen zou zijn van P9 naar P2, nog voor George Russell, omdat ook Charles Leclerc dan Russell zou zijn voorbijgestoken.

Voor promotie naar Q2 zou echter de grootste stap gemaakt zijn door Liam Lawson, die in dat geval voor Yuki Tsunoda geëindigd zou zijn, en hem zou hebben verdrongen uit de top vijftien, en een plaatsje in Q2. Als Lawson leert om zijn beste of bijna beste sectoren eens aan elkaar te knopen, consistenter te zijn, dan gaat hij zeker Tsunoda in de kwalificaties verslaan, aangezien dit juist zijn achilleshiel lijkt te zijn tot nog toe, en de reden waarom hij door zijn Japanse teamgenoot in deze sessies bijna altijd verslagen wordt.

Q2: Verstappen verrast iedereen door naar P1 te stijgen

In de tweede kwalificatiesessie zien we altijd dat de coureurs er weer een schepje bovenop weten te doen, en ook nu is dat niet anders. Tenslotte is het asfalt beter ingerubberd, evolueert nog wel maar minder snel, en de piloten zijn ook weer meer vertrouwd met het circuit en de omstandigheden. Wat we zien is dat van de tijden zo’n zes tienden afgeknabbeld wordt, maar dat de top tien zich allemaal binnen ongeveer driekwart seconde van elkaar weet te handhaven, net als in Q1 (zie Tabel 3).

De tekst gaat verder onder de tabel.

In 2023 was dat nog ruim negen tienden, en het verschil met vorig jaar is weer ruim drieëneenhalve seconde! Wat dit keer ook opvalt, is dat ondanks de lagere temperaturen waar de Mercedessen wel bij varen, het dit keer nota bene de Red Bull van Verstappen is die op P1 te vinden is na deze sessie. Het verschil met de eerstvolgende, Norris, bedraagt zelfs bijna drie tienden. Van drie tienden achterstand naar drie tienden voorsprong in 24 uur tijd, dat is bijna een mirakel te nomen.

De tekst gaat verder onder de tabel.

Met de beste sectoren opgelijnd, Tabel 4, zou er maar één verandering zijn, namelijk de positie van Russell. Die had dan namelijk P2 weten te veroveren, echter nog steeds op twee tienden van Verstappen. Dezelfde coureurs zouden dus doorgegaan zijn naar Q2, allen bij Q1 lijkt het van groter belang te zijn geweest. Ook de uitgeschakelde rijders zouden hetzelfde zijn gebleven, en ook in dezelfde volgorde. Tsunoda haalde dit keer Q3 niet, net zo min als Pierre Gasly.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Q3: Na zware start Verstappen op pole!

Voor het eerst in tijden zien we Pérez in Q3, ook dat lijkt wel een mirakel. Red Bull had blijkbaar toch meer setup-tijd nodig. Ondanks het grotere verschil tussen P1 en P10, bijna een seconde, is dat verschil minder dan in 2023, en bovendien is de toptijd 3,2 seconden sneller. Dit soort verschillen verwacht je niet in een jaar tijd. De koudere temperatuur maakt dit natuurlijk deels wel mogelijk, maar dat zou voor niet meer dan een paar tienden moeten zorgen.

Het geeft vooral aan hoe groot de stappen zijn die de teams gezet hebben gedurende de winterstop voor de start van het seizoen, en de upgrades die tijdens het seizoen gedaan zijn. Dit verklaart ook waarom Red Bull het dit seizoen na de eerste zeven races zo veel moeilijker heeft, toen de eerste grote upgrades van de competitie hun effect begonnen te hebben.

Overigens was het verschil tussen Verstappen op P6 en Norris op P1 in SQ3 van de sprintkwalificatie eveneens drie tienden, wat nu tweeëneenhalf tienden in het voordeel van de wereldkampioen is, ofwel, een relatieve verbetering van vijfeneenhalf tienden, terwijl de toptijd ook nog eens een halve seconde sneller is. En ja, dit betekent dat de Nederlander voor het eerst in lange tijd pole heeft weten te scoren, zie Tabel 5.

De tekst gaat verder onder de tabel.

De vraag is dan gelijk hoe Pérez het gedaan heeft. Vergeleken bij de afgelopen weken was het verdienstelijk, maar de achterstand op zijn teamgenoot is nog steeds een brute negen tienden. Ook de Mexicaan lijkt nu toch echt wel volkomen gebroken te zijn, in ieder geval op basis van zijn resultaten. Overigens is de huidige wereldkampioen de enige die met een aparte strategie zijn rondjes heeft weten te rijden.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Iedereen ging namelijk voor een out lap, opwarmronde, geklokte ronde, en weer naar binnen, en herhaalde dat ritueel vervolgens een tweede keer tegen het eind van de sessie. Verstappen kwam echter pas halverwege de sessie naar buiten, reed een out lap en opwarmronde, een geklokte ronde, twee afkoelrondes, en weer een geklokte ronde, alles op een enkele bandenset.

De tekst gaat verder onder de tabel.

Hij en zijn ingenieurs hadden het perfect uitgewerkt: de banden gingen langer mee, met maar minimaal verlies op het aantal te rijden rondjes, en de verbruikte brandstof zorgde voor kleine vermindering van gewicht en daarmee een kleine extra boost in snelheid. Dit en de nieuwe setup resulteerde in de volkomen onverwachte poleposition, zelfs op dat enkele setje rubber.

Het interessante is dat metronoom Verstappen zoals zo vaak zijn beste ronde met zijn beste sectoren in één keer wist neer te zetten. Dit is wat hem bijna altijd onderscheidt van de meeste anderen. Als Russell zijn beste sectoren in één ronde had weten te realiseren, dan was hij namelijk degene geweest die pole veroverd zou hebben, met twee honderdsten, zie Tabel 6.

Ook Sainz zou het beter gedaan hebben, en gestegen zijn van een P7 naar een P6 ten koste van Lewis Hamilton, en Kevin Magnussen idem dito met Pérez. De tijdsverschillen zouden maar minimaal geweest zijn, twee honderdsten bijvoorbeeld tussen de huidige topman van Mercedes en de Limburger, en de totale bandbreedte zou vier honderdsten kleiner zijn geweest. Natuurlijk reden ze ook maar twee geklokte ronden in deze sessie, en was de baanevolutie ook wel ten einde.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Vooruitblik naar de race

Dit brengt ons gelijk naar wat dit allemaal betekent of kan betekenen voor de hoofdrace zelf, en wat we mogen verwachten. Het ziet ernaar uit dat de concurrentie tussen Mercedes, McLaren en Ferrari ongeveer hetzelfde gaat zijn als het eerdere deel van het weekend. Mercedes doet het goed onder koudere omstandigheden, McLaren gaat wat moeizamer in de eerste helft van de race maar wordt een stuk sneller bij het gebruiken van meer en meer brandstof en dus een legere tank, en Ferrari doet het goed bij zachtere banden en langzamere bochten, al gaat het dan minder goed met de bandenslijtage.

De bochten zijn hier wat sneller, maar de hardere bandensets dan gebruikelijk die Pirelli hier ter beschikking heeft gesteld, maken dat Ferrari het hier net iets beter zal doen, waarschijnlijk echter niet goed genoeg om McLaren te kunnen verslaan. Daarnaast is het ook weer iets warmer op zondag, een graad of tweeëntwintig, wat minder gunstig is voor Mercedes maar beter voor Norris en Piastri. Vermoedelijk zullen deze teams daarmee ongeveer even sterk zijn.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Red Bull is natuurlijk iets moeilijker in te schatten. Ze hebben nu echter de snelheid, en een iets hogere temperatuur zal hen in de kaart spelen, omdat dan minder tijd nodig is om de banden op de ideale werktemperatuur te krijgen. Natuurlijk doet de Red Bull het daarbij ook altijd goed met een volle tank, en daar kunnen ze ook voordeel uit halen.

Is dit voldoende om een voorsprong op te bouwen die niet meer ingehaald kan worden door McLaren, en is het genoeg om Mercedes voor te blijven? Het hangt heel veel af van het gemak, of eventueel gebrek daaraan, waarmee Verstappen P1 weet te pakken, nadat hij zijn poleposition kwijtgeraakt is door de vreemde gridstraf, die hij bij gratie van de stewards en de klaagzang van Russell mocht ontvangen.

Kan hij van zijn plek komen zoals hij altijd wel doet, en is het warm genoeg om meteen een goede voorsprong op te bouwen, dan zal het zeker wel lukken, maar het is even afwachten natuurlijk. Deze plotselinge, onverwachte opleving van de RB20 na slechts een paar simpele setupveranderingen doet de hoop natuurlijk wel weer leven. De verwachting is dan ook dat we weer een interessante en spannende race tegemoet gaan, met misschien wel een podium voor de viervoudig wereldkampioen.

Door: Wim G. Vandebilt