F1 is respect onwaardig na het regelrechte fiasco in Qatar, maar de coureurs grijpen in

De Grand Prix van Qatar van 2023 zal voor altijd in het teken staan van de derde wereldtitel van Verstappen. De Nederlander schreef geschiedenis door tijdens de sprintrace als eerste coureur in veertig jaar de titel op een zaterdag binnen te slepen, dus een bijzonder weekend was het hoe dan ook. Wat positieve punten betreft houdt het daar echter op, want de editie van 2023 was op zo ongeveer elk mogelijk gebied een regelrechte chaos. Alle betrokkenen gingen als een kip zonder kop op zoek naar oplossingen, maar de pogingen waren uiteindelijk tevergeefs. Naar mijn mening is er dan ook maar één oplossing mogelijk: haal de Grand Prix van Qatar van de kalender af.

Het Lusail International Circuit ziet er op het eerste gezicht helemaal niet zo verkeerd uit. De baan heeft maar één recht stuk, en bestaat verder uit een aantal bochten die elkaar snel opvolgen. Aan variatie dus geen gebrek, want zowel lage- als hogesnelheidsbochten zijn er voldoende. In eerste instantie klinkt het dus als een prima circuit, en de eerste editie leek die verwachtingen te bevestigen. In 2021 speelde de titelstrijd tussen Max Verstappen en Lewis Hamilton natuurlijk een belangrijke rol, en de Grand Prix van Qatar werd één van de keerpunten nadat Hamilton de leiding in de tussenstand daar weer in handen kreeg.

Van verdere escalaties was toendertijd geen sprake, maar in 2023 werd al snel duidelijk dat het wél degelijk een voorbode bleek te zijn voor problemen die tijdens de tweede editie aan het licht kwamen. Het Lusail International Circuit staat namelijk bekend om de hoge temperaturen en de agressieve kerbstones, wat in 2021 vier coureurs bijna fataal werd. Valtteri Bottas, George Russell, Nicholas Latifi en Lando Norris hadden allemaal schade aan de linkervoorband, en zowel de snelle bandenslijtage als de hoge temperaturen speelden daarin een rol. Pirelli raadde de teams toendertijd voorafgaand aan de race af om te kiezen voor een strategie met maar één pitstop, en Bottas maakte al snel duidelijk dat Pirelli het bij het rechte eind had.

Circuit in Qatar al snel het duiveltje op schouder Formule 1

Die voorbodes waren allemaal wel heel leuk en aardig, maar uiteindelijk maakte het allemaal niet zo gek veel verschil. In 2021 kon de ergste schade namelijk nog voorkomen worden, maar in 2023 was er geen redden meer aan. De bandenslijtage werd aanzienlijk onderschat en zorgde onverwachts voor een hoop problemen, waardoor er de nodige aanpassingen doorgevoerd moesten worden om nog maar iets van de race te kunnen redden. Banden mochten niet langer dan achttien ronden gebruikt worden en de kerbstones werden ook aanzienlijk verandert. Maar zelfs de aanpassingen die gemaakt werden aan de track limits maakten geen verschil, want het zou me verbazen als ook maar één van de coureurs dit weekend geen track limit aan de broek kreeg.

De coureurs kwamen om in de gesneuvelde rondetijden, en uiteindelijk betaalden ze een veel te hoge prijs voor een simpelweg onschuldige fout. Want, zoals Lance Stroll na afloop van de race prachtig wist te verwoorden: ‘Het is één grote grap dat de FIA straffen uitdeelt voor dit soort dingen’. De coureurs gaan enkele milimeters te ver over een lijn, waar ze nota bene totaal geen voordeel van ervaren, en worden vervolgens medogenloos bestraft. De hele track limits-situatie kent dus enkel verliezers en is naar mijn mening zelfs slecht voor de sport, maar verrassend genoeg zag de Formule 1 dat zelf ook. De manier waarop is op zichzelf al een discussie waard, maar halsoverkop besloot het bestuursorgaan om vlak voor de Sprint Shootout aanpassingen aan de track limits in bochten twaalf en dertien door te voeren.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Het idee klonk prima, maar de uitvoering liet toch te wensen over. De probleemfactor verplaatste zich daarna namelijk grotendeels naar bocht vijf, waardoor er onder andere tijdens de Sprint Shootout alsnog meer dan twintig rondetijden werden verwijderd. McLaren liep de tweede en derde startpositie mis tijdens de kwalificatie op vrijdag, Verstappen kwam één tiende tekort voor poleposition voor de sprintrace, en Lewis Hamilton haalde SQ3 niet eens tijdens de Sprint Shootout. Kortom: de track limits brachten alleen maar ongeluk en voegden exact niks toe aan de spanning tijdens het Grand Prix-weekend. Sterker nog, het zorgde alleen maar voor onnodige frustratie, en van de actie op de baan bleef weinig over.

Alsof het nog niet erger kon had ook Pirelli nog het één en ander aan te merken op de stand van zaken. Op de vrijdagavond vond de bandenfabrikant namelijk alarmerende schade in de banden, en vervolgens schoot de hele paddock in rep en roer. De schade kon mogelijk voor gevaarlijke situaties zorgen, en dus moest er alles aan gedaan worden om dat te voorkomen. Met een maximum van achttien ronden per bandenset bleven de lekke banden die we in 2021 zagen dit seizoen dus afwezig, maar de regelgeving veranderde de race in een soort proefwerk hogere wiskunde. De strategische meesterbreinen kwamen om in de oneindige rekensommen, maar in ieder geval wist de Formule 1 met deze keuze de schade en daarbij ook ernstige incidenten tot een minimum te beperken.

Terug naar het begin: Waarom racet de Formule 1 eigenlijk in Qatar?

Toch liet de situatie ongetwijfeld te wensen over, terwijl ook die realisatie niet echt uit de lucht kwam vallen. Als je ook maar één blik werpt op de geschiedenis van het Lusail International Circuit valt meteen op dat de baan al sinds de opening in 2004 wordt gebruikt voor MotoGP-races, en pas sinds 2021 kwam de Formule 1 daar terecht. Kortom: dit circuit is helemaal niet ontworpen voor Formule 1-races. Toch leek het de Formule 1 een fantastisch idee om ook deze Grand Prix aan de kalender toe te voegen, en dat was het eerste punt waarmee ze de plank volkomen missloegen. Ja, ook MotoGP kent track limits, maar het moge duidelijk zijn dat deze een stuk minder vaak voorkomen op een baan die ontworpen is om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de kwaliteiten van motoren.

Hoe grof het ook mag klinken, de Formule 1 hoort niet op alle circuits thuis en heeft daarom ook niet het recht om alle circuits naar eigen hand te zetten. Ja, de sport groeit in populariteit en ja, het is een goed initiatief om het toegankelijk te maken voor een zo groot mogelijk publiek. Maar als het commerciële standpunt daadwerkelijk zo zwaar weegt dat de sport er zelf onder zal lijden is het nog maar de vraag hoeveel die populariteit eigenlijk waard is. Het toevoegen van grindbakken of andere oplossingen die in het straatje van de Formule 1 passen zal ongetwijfeld overwogen worden, maar dan loopt de Formule 1 alsnog tegen twee problemen aan. MotoGP heeft namelijk niks aan grindbakken, en ervaart zelfs een groter risico als deze wél geplaatst worden. Maar dat is niet het enige: Qatar had zelf namelijk ook nog een probleem in petto.

Coureurs vielen met bosjes, maar de FIA keek enkel toe

Want zelfs toen het allemaal nog niet erger leek te kunnen, deden de weersomstandigheden in Qatar er nog een schepje bovenop. De waslijst aan coureurs die na afloop van de race fysiek uitgeput waren leek eindeloos te zijn, en de berichten die vanuit coureurs naar voren kwamen waren ronduit zorgwekkend. Logan Sargeant moest noodgedwongen zijn race staken nadat hij achter het stuur onwel werd, Alexander Albon had hulp nodig bij het uitstappen van zijn auto en Stroll rende zelfs meteen na de race naar de ambulance. Toen de onmenselijke omstandigheden aan het licht kwamen verschenen er zelfs beelden van Stroll die achter het stuur flauw leek te vallen, en Esteban Ocon gaf zelfs toe dat hij over moest geven tijdens de race. Verstappen en Oscar Piastri konden vlak voor het podium niet eens meer op eigen benen staan, en alle coureurs beaamden unaniem dezelfde mening: dit was één van de zwaarste races waar zij ooit aan deelnamen.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Als het zweet op de voorhoofden van de coureurs nog niet genoeg zegt, mag ik toch hopen dat het overstromen van de socialemediakanalen van de teams met video’s van coureurs in ijsbaden wél enigszins een indicatie geeft van de ernst van de situatie. Intensief sporten met temperaturen van rond de vijfendertig graden én een luchtvochtigheid van rond de vijfenzeventig procent wordt regelmatig afgeraden, dus het is sowieso gekkenwerk dat een Grand Prix onder deze temperaturen een goed plan leek in de ogen van de FIA. In 2021 werd de race namelijk eind november verreden, een goede anderhalve maand later dan de editie van 2023, en zelfs toen hadden de coureurs het fysiek zwaar, ondanks dat de temperaturen aanzienlijk lager waren.

Het is simpelweg schandalig dat de FIA het welzijn van de coureurs tegenwoordig niet meer in acht lijkt te nemen. Als geen ander hoort het bestuursorgaan te weten hoe fysiek veeleisend het is om achter het stuur van een Formule 1-auto te zitten, en al helemaal omdat FIA-president Mohammed Ben Sulayem er vaak als de kippen bij is om te benadrukken dat de FIA dé eindverantwoordelijke is voor het onderhouden van de kwaliteit van de sport. Het aanzicht van coureurs die te uitgeput zijn om op eigen benen te staan is echter totaal geen visitekaartje voor de FIA, en het heeft er alle schijn naar dat het bestuursorgaan niet eens de moeite heeft genomen om daar tijdens het sluiten van een deal met het circuit over na te denken.

De FIA komt met oplossingen, maar hoeveel verschil zal het maken?

Tot mijn grote opluchting durfden de coureurs hun mannetje wel te staan en leverden ze onbeschaamd kritiek op de aanpak en houding van de FIA. En met succes, want het bestuursorgaan kwam een dag na de race met een statement. Er zal worden gekeken naar de kritiek en daarna zal er gezocht worden naar passende oplossingen voor de problemen die aan het licht kwamen. Dat klinkt allemaal nog prima, maar helaas werd mijn optimisme op dat punt abrupt tot een halt geroepen. Mijn mond viel dan ook open toen ik las hoe de FIA besloot om te gaan met de kritiek, zelfs na het zien van de gevolgen die de Grand Prix had op de fysieke staat van de coureurs.

Het bestuursorgaan benadrukt namelijk dat het de zorgen van de coureurs begrijpt en in acht neemt, maar alsnog wordt er, om wat voor reden dan ook, alsnog voor gekozen de Grand Prix van Qatar op de kalender te laten staan. Als alternatief zal er een analyse plaatsvinden om de situatie op het Lusail International Circuit te onderzoeken, en zullen er passende maatregelen geïntroduceerd worden die nog bovenop de verplaatsing op de kalender terecht zullen komen. Hierbij moet vooral gedacht worden aan een efficiëntere luchtstroom en allerlei richtlijnen waar teams zich aan moeten houden. Het feit dat de FIA maatregelen zal bespreken lijkt in ieder geval een stap in de goede richting, maar ik betwijfel ten sterkste of het genoeg zal zijn.

Tekst gaat verder na de afbeelding.

Het feit dat er bij de FIA momenteel geen lampje gaat branden is namelijk alarmerend. Coureurs vallen flauw achter het stuur terwijl ze met driehonderd kilometer per uur over een circuit rijden, en dat zou naar mijn mening toch echt meer dan voldoende moeten zijn om de hele boel gewoon te annuleren. Het is gewoonweg niet verantwoord om coureurs onder deze omstandigheden in een Formule 1-auto op pad te sturen, zelfs als er maatregelen komen die de situatie lichtelijk zullen verbeteren, en daarom kan ik er met mijn verstand niet bij dat hier überhaupt nog een discussie over gevoerd moet worden.

Het is prettig dat de FIA voor het eerst in tijden op serieuze wijze om lijkt te gaan met de kritiek van de coureurs, maar ik heb er geen vertrouwen in dat dit de juiste aanpak zal zijn. Want zelfs als ze een oplossing weten te vinden voor de temperaturen, lopen ze nog tegen het probleem van de track limits aan. Het lijkt inmiddels op dweilen met de kraan open, en het is nog maar de vraag of de Grand Prix van Qatar te redden valt.

Ik zie momenteel nog maar één mogelijke en realistische optie, en dat is het aflassen van het volledige evenement. Als het fiasco van 2023 nog niet voldoende redenen biedt om dit idee serieus te overwegen, kaart ik ook graag de kalender van 2024 nog even aan. Er staan maar liefst 24 races op de planning aankomend seizoen, en het zou mij verbazen als de FIA één goede reden kan geven waarom het de Formule 1 zal schaden als er eentje van de kalender verdwijnt. Als de veiligheid van de coureurs niet het allerbelangrijkste is in de overwegingen die de FIA maakt ben ik toch echt benieuwd waar het dan wél om gaat, want zonder de coureurs zal er geen Formule 1 meer zijn. Dus één laatste stuk advies voor de FIA: wees een beetje voorzichtig met ze.