Een ode aan Mateschitz, de man aan wie Verstappen veel te danken heeft

Het is vandaag, 22 oktober, exact twee jaar geleden dat Red Bull-oprichter Dietrich Mateschitz op 78-jarige leeftijd kwam te overlijden. De Oostenrijker was niet alleen de bedenker van het welbekende energiedrankje, maar daarnaast hebben ook de Formule 1-teams van Red Bull Racing en Visa Cash App RB, toen nog Toro Rosso, dankzij hem het levenslicht gezien. F1Maximaal.nl brengt een ode aan de man, die ook mede verantwoordelijk is geweest voor de succesvolle carrière van Max Verstappen.

Samen met de Thaise zakenman Chaleo Yoovidhya richtte Mateschitz in 1984 Red Bull GmbH op, toen nog niet wetende wat voor een enorme impact het merk wereldwijd zou gaan hebben. Mateschitz was een enorme sportliefhebber en het duurde dan ook niet lang voordat de naam van Red Bull voor het eerst opdook in de sportwereld. Na eerst enkele kleinere sporten te hebben gesponsord, werd in 1989 de eerste grote mijlpaal bereikt: Red Bull was voor het eerst verbonden aan een professionele atleet en dat was niemand minder dan voormalig F1-coureur Gerhard Berger.

Tot aan zijn dood, nu twee jaar geleden, zou Mateschitz de invloed van Red Bull steeds verder uitbreiden in de topsportwereld. Zo is het merk onder meer de eigenaar van voetbalclubs Red Bull Salzburg en RB Leipzig, die dankzij de investeringen van het bedrijf uitgegroeid zijn tot subtoppers in de Europese voetbalcompetities en sponsort Red Bull tevens vele atleten uit verschillende sporten, zoals onder meer meervoudig MotoGP-kampioen Marc Márquez en MXGP-grootheid Jeffrey Herlings.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Van sponsor naar eigenaar F1-team

De weg naar de Formule 1 werd via Berger dus al snel gevonden, maar het zou niet enkel bij het ondersteunen van een topatleet blijven. Voor het jaar 1995 besloten Mateschitz en Peter Sauber namelijk de handen ineen te slaan en was de naam van Red Bull vanaf dat jaar prominent aanwezig op de bolides, waarmee Karl Wendlinger en Heinz-Harald Frentzen, die in Italië zelfs op het podium wist te eindigen, aan het seizoen begonnen. Maar Mateschitz wilde uiteindelijk zijn eigen F1-team hebben, hij kocht vervolgens het team van Jaguar op en zo werd in 2005 Red Bull Racing geboren. Een jaar later zou Mateschitz ook Minardi opkopen en onder de naam Toro Rosso een tweede F1-troef in handen hebben.

En meedoen was niet genoeg voor Mateschitz, dat bleek onder meer wel uit het vastleggen van topontwerper Adrian Newey, die maar liefst achttien seizoenen in dienst van de Oostenrijkse renstal zou blijven. Met 120 overwinningen, zeven rijderstitels en zes constructeurstitels heeft Red Bull in de twintig jaar dat het team actief is in F1 toch al een aardige erfenis opgebouwd. Helaas kon Mateschitz ze niet allemaal meevieren. Het dominante 2023-seizoen had hij ongetwijfeld graag mee willen maken, maar op 22 oktober 2022, amper twee weken nadat Verstappen zijn tweede wereldtitel in de wacht sleepte, kwam de Oostenrijker op 78-jarige leeftijd te overlijden.

De dood van de oprichter dompelde Red Bull in diepe rouw. Niet alleen teambaas Christian Horner, maar ook Verstappen sprak van een groot verlies. 'Hij heeft altijd in mij geloofd, al toen ik heel jong was. Onze relatie is door de jaren heen heel speciaal geworden. Hoe hij het merk Red Bull groot heeft gemaakt, daar kun je alleen maar respect voor hebben. En hij bleef een normaal, lief persoon. Ik kon supergoed met hem overweg', zei Verstappen destijds.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Interne strijd barst los

Red Bull was ook na de dood van Mateschitz in 2023 op het circuit nog een geoliede machine. Sterker nog: Verstappen en de Oostenrijkse renstal beleefden samen één van de dominantste seizoenen uit de geschiedenis van de Formule 1. Hoe anders was dit echter achter de schermen. Er zou namelijk vanaf het moment dat de 78-jarige Red Bull-oprichter overleed al sprake zijn van een machtsstrijd tussen enerzijds het kamp van Horner en anderzijds het kamp van Helmut Marko.

Hoewel beide partijen ontkenden dat er een dergelijke strijd gaande was, werden de geruchten steeds hardnekkiger. Zo zou Horner Marko willen lozen, maar dit werd door Verstappen, die het ontslag van de 81-jarige Oostenrijker niet zou accepteren, voorkomen. Anderzijds zou kamp Marko juist van Horner af willen, nadat de Brit aan het begin van 2024 beschuldigd werd van grensoverschrijdend gedrag richting een vrouwelijke collega. Horner kon echter rekenen op de steun van de Thaise investeerder Chalern Yoovidya, die 51 procent van de Red Bull-aandelen bezit en na de afronding van het onderzoek, waarin hij vrijgesproken werd van de beschuldigingen aan zijn adres, mocht de 50-jarige Brit dan ook aanblijven als teambaas.

De 'vrijspraak' van Horner betekende echter allerminst dat de rust bij Red Bull wederkeerde. Jos Verstappen liet zich, sinds bekend werd dat er een onderzoek gestart was naar Horner, geregeld negatief uit over de teambaas van Red Bull en de vader van Max stelde zelfs dat Horner op moest stappen. Het was in deze fase niet langer mogelijk om de interne strijd nog te ontkennen en in juni gaf Marko dat in een interview met de Kronen Zeitung indirect ook toe. De adviseur stelde dat hij een 'wapenstilstand' met Horner had bereikt, zodat alle aandacht uit kon gaan naar het verbeteren van de RB20, die inmiddels niet langer de toonaangevende bolide was.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Leegloop bij Red Bull

Die wapenstilstand tussen beide mannen kwam echter veel te laat. Inmiddels is Red Bull de dominantie kwijtgeraakt, heeft het team de leiding in het constructeurskampioenschap verloren en moet Verstappen weekend na weekend alles uit de kast halen om zijn voorsprong in het rijdersklassement te verdedigen in een bolide, waarin de balans ver te zoeken is, al leek het de kampioensformatie in Austin wel een stap voorwaarts te hebben gezet.

Tot overmaat van ramp heeft de machtsstrijd tussen kamp Horner en kamp Marko er naar alle waarschijnlijkheid voor gezorgd dat enkele belangrijke pionnen hun geluk elders zijn gaan beproeven. Uitgerekend in de fase, waarin er zo veel onrust bij Red Bull is, zijn achtereenvolgens topontwerper Newey, sportief directeur Jonathan Wheatley en strateeg Will Courtenay vertrokken bij de Oostenrijkse renstal. Dat dit juist nu gebeurt, kan haast geen toeval zijn.

Daarnaast is het ook nog allerminst zeker dat Verstappen zijn contract, dat tot het einde van 2028 loopt, uit zal dienen. De drievoudig wereldkampioen heeft dit jaar meermaals openlijk zware kritiek geuit op Red Bull en een overstap naar Mercedes is voor 2026 nog zeker niet uitgesloten. Mocht ook Verstappen vertrekken, dan blijft er van het sterke blok, dat het team onder Mateschitz vormde vrijwel niets meer over.