Verstappen is ondanks zijn afkeer van sprintraces wel de absolute sprintracekoning

Aankomend weekeinde vindt in de straten van Bakoe de zevende sprintrace uit de historie van de Formule 1 plaats. Eerder werden in 2021 en 2022 al drie sprintraces per seizoen verreden. Na de introductie in 2021 werd het puntensysteem voor 2022 aangepast, en een jaar later heeft de Formule 1 verdere wijzigingen doorgevoerd aan het weekendformat. Daarnaast wordt het aantal sprintraces per seizoen verhoogd tot zes. Met de eerste sprintrace van het seizoen doet zich een goede gelegenheid voor om terug te blikken op de eerdere zes sprintraces en te kijken wie wel en niet excelleerden in deze korte races.

De eerste sprintraces verschenen in 2021 op de kalender, in het jaar waarin Max Verstappen en Lewis Hamilton het gehele seizoen in een verhitte strijd om de wereldtitel verwikkeld waren. In het eerste jaar van de sprintraces werden slechts zes punten uitgedeeld op de zaterdagen: drie aan de winnaar, twee aan de nummer twee, en een enkel puntje aan de nummer drie. Naast die paar puntjes die de coureurs konden verdienen, was de sprintrace belangrijk omdat het de startopstelling voor de zondagsrace bepaalde. Dat maakte het vooral ook erg gevaarlijk om al te veel risico's te nemen.

Verstappen pakte in 2021 cruciaal voordeel op Lewis Hamilton

De eerste sprintrace in 2021 vond in Engeland plaats op het circuit van Silverstone. In de openingsronde was het meteen hard tegen hard tussen de twee kampioenschapsconcurrenten, waarbij Hamilton aan het kortste touw trok. Na de eerste ronde controleerde Verstappen de rest van de race, en kroonde hij zich zo tot de eerste sprintracewinnaar in de Formule 1. Een dag later liep een soortgelijk gevecht in de eerste ronde mis, en wist Hamilton ondanks een straf de Grand Prix te winnen, terwijl Verstappen hard in aanraking kwam met de muur.

Op het circuit van Monza was het tijd voor de tweede sprintrace. Mercedes-coureur Valtteri Bottas mocht als eerste van start gaan, met teamgenoot Hamilton en Verstappen achter zich. De ervaren Brit kende een belabberde start van de race en kwam de McLarens niet meer voorbij, en eindigde zo puntloos als vijfde. Bottas had een gridstraf voor de zondag, en dus was er voor Verstappen weinig noodzaak om druk te zetten op de Fin. Achter het tweetal eindigde Daniel Ricciardo knap als derde. De Australiër pakte zo het laatste punt, en zou een dag later de volle buit pakken met zijn voorlopig laatste Grand Prix-overwinning.

Enkele maanden later werd in Brazilië de laatste sprintrace van het seizoen verreden, die Hamilton vanaf de laatste plek moest aanvangen, nadat zijn achtervleugel illegaal bevonden was. De Brit beschikte over een ongelofelijk snelle Mercedes en werkte zich in de korte race terug naar voren tot een vijfde positie. Verstappen werd bij de start verschalkt door Bottas, die zijn tweede sprintrace van het seizoen won, voor de Nederlander en Ferrari-coureur Carlos Sainz.

Zo bleek Bottas in 2021 de verrassende koning van de sprintraces te zijn. Bottas en Verstappen waren elk goed voor zeven punten in de sprintraces, maar de Fin won twee races tegenover de enkele race die Verstappen won. Hamilton, Ricciardo en Sainz verdeelden onderling de overige vier puntjes. Verstappen pakte dus op de zaterdagsraces vijf punten meer dan Hamilton, wat uiteindelijk een cruciaal voordeel bleek te zijn. Het tweetal ging met een gelijk puntenaantal de slotrace in, waarbij Verstappen nog de lijstaanvoerder was omdat hij een overwinning meer had gepakt. Zonder de sprintraces had Verstappen achter Hamilton gestaan, en had de Brit al het risico kunnen nemen, terwijl Hamilton nu wist dat hij het zich niet kon veroorloven om er samen met Verstappen af te gaan.

Verstappen blijft Sainz in 2022 voor

In 2022 werd het puntensysteem aangepast en zouden maar liefst acht coureur een beloning ontvangen voor hun prestaties op de zaterdagen, met acht punten voor de winnaar, aflopend tot een enkel punt voor de nummer acht. Er viel zo ook voor de middenveldteams iets te halen, maar het feit dat een plek winst slechts één punt extra opleverde zorgde ervoor dat het nemen van risico's alsnog niet erg aantrekkelijk was.

De eerste sprintrace van het seizoen, verreden op Imola in Italië, leverde wel een interessantere sprintrace op dan we in 2021 gezien hadden. Verstappen domineerde op de vrijdagavond nog in een natte kwalificatie, maar een slechte start in de sprintrace gaf Charles Leclerc de kans om de leiding over te nemen. De Nederlander joeg de gehele race op zijn leeftijdsgenoot, en wist hem in de slotfase te passeren: de eerste inhaalacties voor de leiding die we in een sprintrace gezien hebben. Sergio Pérez en Sainz sloten aan in de periode dat Red Bull en Ferrari over de snelste auto's beschikten.

De tweede sprintrace van het seizoen vond in Oostenrijk plaats, op een circuit waar Verstappen al vier Grands Prix gewonnen had. Het weekend leek dus een uitgelezen kans voor Verstappen om veel punten te pakken. Op de vrijdag en de zaterdag stelde Verstappen niet teleur: na een spannende kwalificatiesessie mocht hij als eerste beginnen aan de sprintrace, en ondanks druk van Leclerc in de slotfase hield de Nederlander stand, met Sainz en Russell op de plaatsen drie en vier. Een dag later deed de hoge bandendegradatie de Nederlander echter de das om in de Grand Prix.

Brazilië was in 2022 het enige circuit dat voor de tweede keer een sprintrace mocht organiseren. In een opdrogende kwalificatiesessie op de vrijdagavond zag Kevin Magnussen kans om zijn eerste poleposition in de Formule 1 veilig te stellen, net voor Verstappen, Russell en Norris. Pérez en Leclerc kwamen niet verder dan plekken negen en tien. Op zaterdag was Verstappen, samen met Nicolas Latifi, de enige die de race op de medium-banden reed. Dat bleek niet de juiste keuze te zijn, en ook qua afstelling zat Red Bull niet bepaald optimaal. Dit zorgde ervoor dat Verstappen, die het wereldkampioenschap inmiddels alweer op zak had, terugviel tot een vierde plek. Russell maakte van de gelegenheid gebruik om de derde coureur te worden die een sprintrace winnend zou afsluiten, gevolgd door Carlos Sainz en Lewis Hamilton.

Verstappen scoort altijd goed in de sprintraces

Als we in Tabel 1 bekijken wie in twee jaar tijd de meeste punten heeft gepakt in de zes sprintraces, wordt al snel duidelijk dat de sprintraces Verstappen wel goed bevallen. De Nederlander won drie van de zes sprintraces en is met 28 punten duidelijk de sterkste in deze korte zaterdagsraces. Sainz beschikte in 2021 nog niet over competitief materiaal, maar wist in 2022 opvallend genoeg meer punten te pakken dan Leclerc in de drie sprintraces. Pérez heeft in zijn twee jaar bij Red Bull niet bepaald uitgeblonken in de races en haalde slechts de helft van het puntentotaal van Verstappen; een extra bijzondere statistiek als je bedenkt dat een plek winst slechts één punt extra oplevert.

Op plekken vijf en zes vinden we de andere winnaars van de sprintraces terug, waarbij opvalt dat Lewis Hamilton in zowel 2021 als in 2022 beduidend zwakker presteerde in de sprintraces dan zijn teamgenoten. Aangezien de zevenvoudig wereldkampioen dit jaar in de negen kwalificatiedelen elke keer verslagen is door zijn jongere teamgenoot, is de kans groot dat Hamilton ook aankomend weekeinde de korte race moet aanvangen vanaf een lagere startplek dan Russell. Fernando Alonso eindigde vorig seizoen in geen van de drie sprintraces bij de beste acht, en moet dus nog zijn eerste punt in de sprintrace zien te pakken.

Alternatieve puntensystemen

Het optellen van puntentotalen uit de zes verschillende sprintraces zorgt voor een scheve verhouding, aangezien er in 2021 slechts achttien punten werden uitgedeeld, en in 2022 maar liefst zes keer zoveel: 108. Om beter te kijken wie het nu wel en niet goed heeft gedaan in de sprintraces, bekijken we de standen uit de sprintraceklassementen waarbij in beide jaren dezelfde systemen gebruikt worden.

Zoals in Tabel 2 te zien is zou de voorsprong van Verstappen relatief gezien alleen maar groter geworden zijn als het 2021-puntensysteem ook in 2022 was ingezet. De sterke prestaties van Bottas in 2021 verzekeren hem hier van een tweede plek, ondanks dat hij in 2022 niet in een auto reed waarbij hij kans had om bij de beste drie te eindigen. Ferrari-coureurs Sainz en Leclerc delen de derde plek, terwijl Russell aan zijn overwinning in Brazilië genoeg had om het puntentotaal van Hamilton te evenaren. Uit deze cijfers wordt extra duidelijk dat Pérez belabberd presteert in de sprintraces, met slechts één puntje in de sprintraces tegenover dertien voor zijn teamgenoot. De Mexicaan zal dus niet erg enthousiast gereageerd hebben toen hij hoorde dat er dit jaar niet drie, maar zes sprintraces gehouden worden.

Zoals bekend werden er in 2022 punten uitgedeeld aan de snelste acht coureurs. In Tabel is te zien hoeveel punten de coureurs in 2021 en 2022 verzameld hadden als hetzelfde systeem ook al in 2021 gebruikt werd. Verstappen blijft de onbetwiste kampioen van de sprintraces, maar Bottas raakt zijn tweede plek hier kwijt aan de beide Ferrari-coureurs. Het beschikken over competitief materiaal in beide jaren is onder dit puntensysteem bepalend, en zo schuiven Hamilton en Pérez ook een plekje op terwijl Russell, die in 2021 nog de Williams bestuurde, terugvalt tot een achtste plek.

Het 2022-systeem, dat meer coureurs van punten voorziet, zorgt er ook voor dat een aantal coureurs in 2021 al punten had kunnen pakken op de zaterdagen. Wereldkampioenen Fernando Alonso en Sebastian Vettel wisten allebei een keer in de top acht te eindigen, en ook Antonio Giovinazzi en Pierre Gasly hadden zich bij de puntenpakkers kunnen voegen als een achtste plek in 2021 al een punt had opgeleverd. Dat was dus niet het geval, dus zullen Fernando Alonso en Pierre Gasly aankomende zaterdag alsnog op jacht moeten gaan naar hun eerste sprintracepunten. Verstappen beschikt in elk van de drie tabellen over een dusdanig grote voorsprong dat hij dit weekend niet onttroond kan worden als sprintracekampioen.

Door: Mark Hanselman (Twitter: @MarkHanselmanF1)