F1-kalender verliest Zandvoort en mogelijk meer: hoe staat het ervoor met de circuits en de toekomst?

Ook in 2025 gaat de Formule 1 een jaar met een bomvolle kalender in. Met 24 races zit de sport nog steeds op een historisch grote hoeveelheid wedstrijden en onder de huidige Concorde-overeenkomst is dit ook het maximum. Achter de indrukwekkende kalender van 2025 schuilt echter een complexe puzzel van overeenkomsten en contracten, en binnenkort wordt het verhaal nog complexer. De F1 heeft er namelijk voor gekozen om in de nabije toekomst met circuits te rouleren, naast het feit dat er in toenemende mate verhalen de kop opsteken van landen die geïnteresseerd zijn in het hosten van een Formule 1-race.

In de afgelopen jaren hebben we langzaamaan een geografische verschuiving gezien als we kijken op welke locaties de F1 de nadruk legt. De Verenigde Staten heeft er twee Grands Prix bijgekregen en daarmee verlegt de F1 haar focus steeds meer op andere continenten. Europa was traditioneel het hart van de sport, maar de spreiding van circuits is vandaag de dag globaler. Miami, Austin en Las Vegas vormen nu jaarlijks het strijdtoneel in de Verenigde Staten, maar ook in het Midden-Oosten zijn veel landen te vinden die graag deel uitmaken van de kalender. Deze trend heeft geresulteerd in een internationaal verdeelde kalender met uiteenlopende circuits.

De circuits van 2025 en hun contracten

In 2025 mogen we ons verheugen op een aantal mooie Grands Prix. Er staan veel klassiekers op, zoals Suzuka, Imola, Monaco, Silverstone, Monza en Interlagos, aangevuld met nieuwere, moderne wedstrijden, zoals die in Las Vegas, Bakoe en op het Miami International Autodrome. Voor ieder wat wils, dus. Van de huidige kalender zijn er veel circuits met meerjarige contracten. Er zitten er echter ook een paar tussen die druk in gesprek zijn of moeten met de top van de sport om ook in 2026 en daarna een Grand Prix te mogen hosten. Op de schopstoel bevinden zich momenteel Imola en Autódromo Hermanos Rodríguez, terwijl in theorie ook de Grand Prix van Las Vegas risico loopt.

Met de toenemende focus om de Verenigde Staten, gezien de komaf van rechtenhouder Liberty Media niet geheel onlogisch, is het onwaarschijnlijk dat Las Vegas na 2025 zal verdwijnen. Naar alle waarschijnlijkheid zal de optie om tot 2032 deel te nemen aan de sport dan ook gelicht worden. De rest van de races maken minder kans op een verlenging vanwege uiteenlopende redenen. We kijken eerst naar de Grand Prix van Emilia-Romagna.

De Grands Prix die risico lopen

Het is geen geheim dat Italië tot een van dé autosportlanden ter wereld behoort. Het meest illustere Formule 1-team, Ferrari, is afkomstig uit het Zuid-Europese land, en Monza staat al sinds het ontstaan van de koningsklasse op de kalender. De Temple of Speed raken we dan ook zeker niet kwijt, maar voor Imola is dat slecht nieuws. Coureurs en fans zijn te spreken over het circuit, maar Formule 1-CEO Stefano Domenicali heeft benadrukt dat een extreem volle kalender betekent dat landen er niet zomaar vanuit moeten gaan dat ze twee races mogen hosten. De Verenigde Staten is hier een uitzondering in vanwege het eerdergenoemde feit en omdat het land dusdanig groot is dat je zowel aan de west- als oostkust een race nodig hebt om het gehele land te bestrijken.

Autódromo Hermanos Rodríguez is ook een populair circuit. Het stadiumgedeelte biedt veel ruimte voor fans om feest te vieren, de podiumceremonie is in Mexico zeer uitbundig en omdat de race op grote hoogte verreden wordt, vormt het ook een mooie uitdaging voor de teams. Met het vertrek van Sergio Pérez uit de sport staat er echter geen Mexicaanse coureur meer op het circuit. Wat dat met de vraag naar het evenement gaat doen is nog niet duidelijk. Wel mag je aannemen dat deze vraag minder wordt en een race in de Mexicaanse hoofdstad voor de F1 dus ook minder aantrekkelijk. Dit is een onheilspellend teken voor dit circuit.

Tenslotte zoomen we op korte termijn nog even in op Barcelona. Hoewel het contract van Circuit de Barcelona-Catalunya niet in 2025 afloopt, kan het zomaar zijn dat de 2025-editie voorlopig wel de laatste is. Madrid zal het stokje overnemen met een straatrace en dat zou per 2026 al kunnen gebeuren, ondanks dat Barcelona ook dat jaar nog een contract heeft met de F1. Of het terecht is dat Barcelona haar race kwijtraakt? Enerzijds zijn de races er de afgelopen jaren niet beter op geworden, zelfs niet met het verdwijnen van de chicane in de laatste sector. Anderzijds is er jarenlang 's winters op getest en mag het circuit stiekem toch wel gezien worden als een moderne klassieker.

Wat er na 2026 gebeurt met de Formule 1-circuits

Voor de periode na 2026 staan er meer verschuivingen op de planning. Het meest in het oog springend is de recentelijk duidelijk geworden situatie rondom Circuit Spa-Francorchamps - een favoriet van zowel de coureurs als fans. Het iconische Belgische circuit, onder meer bekend van prachtbochten als Eau Rouge-Raidillon, Pouhon en Blanchimont, heeft een bijzondere overeenkomst getekend, met vier races verspreid over zes jaar. Tot en met 2031 staat Spa op de kalender, maar in 2028 en 2030 niet. Deze plekken worden opgevuld met een ander circuit.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Het rouleren van races kan een nieuwe norm worden voor Grands Prix. Als Circuit Spa-Francorchamps dit al kan overkomen dan lijken andere traditionele circuits ook niet veilig. Een deelverklaring hiervoor is dat deze traditionelere circuits moeite hebben met de hoge kosten van het organiseren, terwijl banen in bijvoorbeeld Qatar en Abu Dhabi veelal gefinancierd worden door eigen geld van grootaandeelhouders of politieke figuren die de sport graag in het land houden. De vraag is of deze ontwikkeling op den duur houdbaar is zonder dat het het DNA van de sport aantast. Wint financiële slagkracht het uiteindelijk van historische en nostalgische waarden?

F1 kijkt steeds vaker naar marktpotentieel

Domenicali's standpunt over meerdere races in een land lijkt vooral ingegeven door marktpotentieel. Waar hij twee races in Italië als onrealistisch bestempelt, vormen die Amerikaanse Grands Prix geen probleem. De verklaring ligt in schaalgrootte: de Amerikaanse markt is groter en rendabeler. Zo heeft het Midden-Oosten ook weer een regionale markt met eigen potentieel, om van de terugkeer naar China nog te zwijgen.

Met deze commerciële blik brengt de toekomst ook steeds meer nieuwe kandidaten in beeld. Er wordt gesproken over Thailand, Zuid-Korea en Turkije, en zelfs een Grand Prix in Afrika, waar momenteel niets gehost wordt. Daarnaast wil Saoedi-Arabië met megaproject Qiddiya in 2028 een tweede race naar zich toetrekken. Durft de Formule 1 ook met Bakoe te rouleren door bijvoorbeeld om het jaar naar Istanbul Park af te reizen? Ook dit circuit wordt omarmd door de coureurs, en de laatste editie ten tijde van de pandemie was vermakelijk en spectaculair.

Een alternatief zou zijn om over de 24 races heen te gaan. Voor 2026 zit er een gewijzigde Concorde-overeenkomst aan te komen, wat betekent dat dat vanaf dan contractueel gewijzigd zou kunnen worden. Hoewel de F1 en Domenicali ervoor open staan, stelt de Italiaan ook dat de logistieke uitdagingen en belasting voor teams en diens personeel zo hoog zouden liggen dat een verdere uitbreiding praktisch zeer lastig is. Daarom lijkt de oplossing voorlopig in een roulatiesysteem te liggen. Zo blijft de F1 op die 24 races hangen, maar kan het ook nieuwe markten ontdekken. Voor de purist misschien geen ideaalscenario, maar in theorie had Spa bijvoorbeeld ook volledig kunnen verdwijnen.