Column | Boegeroep voor FIA en grimas Verstappen kleine hoogtepunten op pijnlijke F1-avond

De Formule 1 heeft met een hoop bombarie bekendgemaakt dat het seizoen weer voor de deur staat. Met een avondvullend programma in O2 Arena stonden alle coureurs en teams op het podium om hun nieuwe livery te tonen aan de Formule 1-wereld. De koningsklasse wilde vieren dat de sport alweer 75 jaar bestaat. De optocht tijdens de Grand Prix van Monaco na de crash van Sergio Pérez, Nico Hülkenberg en Kevin Magnussen deed minder pijn aan de ogen.

De show probeerde het rijke verleden van de sport te vieren, maar het was eigenlijk een tentoonstelling van een haast apocalyptische toekomst. Hoewel het werk van Formula One Management (FOM) om de sport te moderniseren geprezen mag worden, komt er altijd een punt waarop je je moet realiseren dat het ook te ver kan gaan. Het lanceringsevenement had totaal niks met sport te maken - het was een pijnlijke weerspiegeling van de veramerikanisering van de sport, waarbij het grote geld uit het Midden-Oosten centraal staat.

Iedereen die ooit onzinnige dingen heeft verkondigd tijdens de grid walk van Martin Brundle werd uitgenodigd voor het evenement. De meeste echte fans die aanwezig waren bij de show moesten een aanbetaling aanvragen om een kaartje te kunnen betalen. Het was geen show voor de Formule 1-fans, maar een show voor de zakelijke wereld. De ziel van de Formule 1 wordt, mede dankzij de FIA en de dictatoriale hand van Mohammed Ben Sulayem, vakkundig doodgeslagen. Bij Max Verstappen was enig teken van Formule 1-leven in ieder geval niet meer te bekennen.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

F1-show een belediging voor Eurovisie

Toen op woensdag ochtend ook de Formule 1-pers in Nederland weer aan het werk ging, werden er meerdere artikelen gedeeld over het zogenaamde spektakel van dinsdagavond. De algehele tendens was verrassend positief. Het lijkt erop dat de FOM en FIA nu ook de Nederlandse pers flink in zijn greep weet te houden. Als een soort buikspreekpop van de commercie waren vele media laaiend enthousiast over de show die werd neergezet. Als ik mijn verstand volledig omlaag draai, kan ik wel beamen dat het een leuk opgezette show was. Het was alleen totaal onnodig.

Ik moet wel toegeven: Jack Whitehall deed het naar omstandigheden helemaal prima. Hij zocht hier en daar het randje op en hij liet het bloed van Verstappen lichtjes aan de kook komen. Whitehall kennende had het allemaal nog harder gekund, maar dan was hij met tape om zijn mond ontvoerd door de loopjongens van de FIA. Het is tekenend dat het geluid van de microfoon binnen een milliseconde werd verlaagd toen Gordon Ramsay - iemand die totaal niet bekendstaat om kleurrijk taalgebruik - 'when the shit hits the fan' zei. Een klein beetje persoonlijkheid tonen wordt afgestraft in de Formule 1.

Op het internet werd het evenement vergeleken met het Eurovisie Songfestival, maar dat vind ik een totale belediging van het Eurovisie Songfestival. Het jaarlijkse evenement heeft tenminste nog een beetje persoonlijkheid, ondanks dat alle ingestudeerde stukjes vaak ook tenenkrommend zijn. Het had in mijn ogen meer weg van de Super Bowl. Het had vaag iets met sport te maken, maar voor de rest waren de optredens eigenlijk het meest belangrijk. Het enige verschil: in de O2 Arena wist eigenlijk niemand de juiste toonhoogte aan te houden.

De Formule 1 verandert langzaam in een Amerikaanse sport. Om de spanningsboog een beetje vast te houden, moet er een grote poppenkast worden neergezet. De tijd van enkel flyovers en mooi gezongen volksliederen voor een Grand Prix zijn al een tijdje voorbij. Nu moet een rapper uit Amerika net doen alsof hij een dirigent is van een orkest die dan een vaag rapnummer over de Formule 1 playbackt. De Amerikanen zeggen dat de Europeanen nooit de Super Bowl zullen begrijpen. Dat klopt. Laat mij maar naar een promotiewedstrijd kijken in Engeland, waarbij de fans van twee voetbalteams het Wembley Stadion weten te vullen, ondanks dat de gezamenlijke capaciteit van hun stadions onder de twintigduizend ligt. Dat is passie. Dat is ziel. Dat is sport.

Nog nooit zoveel empathie gevoeld voor Verstappen

Het gehele evenement was een samensmelting van alle pijnlijke presentatie-evenementen van de Formule 1-teams. Het was misschien een klein beetje verfrissend om eens keer niet naar Lawrence Stroll te hoeven kijken die hakkelend iets van een autocue opleest of te moeten luisteren naar Christian Horner die in een half uur durend sponsoritem meer veren in het achterste van Oracle duwt dan op het Toppers-pak van Gerard Joling zaten. Desondanks voelden alle presentaties in de O2 Arena nog steeds heel erg koud aan. Het was nog altijd alsof er een sniper op de tribune zat die de coureur en teambazen onder schot hield, en zou vuren als ze hun regels niet netjes oplazen.

De grimas van Verstappen gedurende het gehele evenement sprak dan ook boekdelen. 'Wat doe ik hier? Waar is de dichtstbijzijnde uitgang? Zouden ze het erg vinden als ik de hele fles Moët & Chandon binnen een halve minuut naar binnen giet? Is het een probleem als ik het brandalarm gewoon laat afgaan?' Geen enkele vezel in het lichaam van de Red Bull Racing-coureur wilde op dat moment in de O2 Arena zijn. De Nederlander dacht waarschijnlijk met enige weemoed aan zijn simulator, die langzaam eenzaam werd zonder de aanwezigheid van Verstappen.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Door alle nieuwe regeltjes en de hoeveelheid races verandert de sport waar de coureur zo verliefd op is geworden al in een monster. Dat monster werd op dinsdagavond voor de ogen van Verstappen volledig tot leven gebracht. Bovendien liep de viervoudig wereldkampioen de gehele avond met een cynische houding rond. 'Misschien zijn die nieuwe regels van de FIA wel goed, dan hoef ik minder te praten', was één van de opmerkingen van Verstappen. Andere woorden waren: 'Als ik wat zeg, dan kom ik misschien in de problemen.' Hopelijk werkt de rode loper als een soort rode lap op een stier, en laat Verstappen zijn handen en voeten spreken als het weer over racen gaat.

Misschien moeten we rijders als Verstappen ook gewoon vrijstelling geven voor zulke shows. Acteurs hebben ook stuntdubbels, dus waarom de Red Bull-coureur niet. Dan mag iedere rijder gewoon bepalen of ze Tom Cruise - die altijd zijn eigen stunts doet - willen zijn of niet. De regels waren voor deze show toch allemaal niet zo moeilijk. 'Wat is het mooi om hier te zijn', zeiden achttien van de twintig coureurs, waarvan waarschijnlijk de helft het niet meende. Het meest pijnlijke optreden: Mattia Binotto die met de uitstraling van een dode kamerplant tienduizenden mensen kort toesprak.

Boegeroep voor FIA had best harder gemogen

De avond had zeker nog wel een hoogtepunt. Toen de FIA even kort ter sprake kwam, lieten de Formule 1-fans zich even horen. Het bestuursorgaan kon het ook in de winterstop niet laten om even in opspraak te raken. Ben Sulayem zat waarschijnlijk in een restaurant toen iemand aan een andere tafel een scheldwoord gebruikte. Als een soort traumarespons legde hij die persoon een taakstraf op en vloog hij zo snel mogelijk naar Parijs om daar het wetboek van de FIA eens flink overhoop te gooien. De praktijken van het bestuursorgaan worden in ieder geval met de minuut kinderachtiger.

Dat rijders zich in kunnen houden tijdens een persconferentie valt nog te begrijpen. Desondanks gebruikt de FIA onzinargumenten. Er zouden zogenaamd kinderen kijken naar de persconferentie. Deze persconferenties worden in de meeste landen echter nooit uitgezonden op de televisie en ik denk persoonlijk niet dat een kind het transcript van de persconferentie lezen verkiest boven het spelen van een potje Fortnite. 'Jantje, wat ben je aan het doen?' 'Ik lees het transcript van de Formule 1-persconferentie.' 'Stop daar eens heel gauw mee, daar staan scheldwoorden in!' Heel realistisch inderdaad.

De FIA moet gewoon heel eerlijk zijn: het is een abusievelijke maatregel om ervoor te zorgen dat ze een vage controle hebben over de coureurs. Stel nou dat iemand zich negatief uit over het bestuursorgaan. De bijna-herhaling van het incident van Jules Bianchi tijdens de Grand Prix van Japan in 2022 is er echt niks bij. Ik snap dat de Bond Tegen Het Vloeken een flinke vinger in de pap heeft bij de FIA, dus dan is het ook maar begrijpelijk om een stekker uit de boordradio's te trekken. Met het wegvallen van die persoonlijkheid is er straks nog maar één coureur in de Formule 1 te vinden: Ben Sulayem. Dan kan hij ook eens Formule 1-kampioen worden.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Als dat niet het motief van de FIA-president is, dan kan ik zijn keuzes niet verklaren. Een mechanische sport wordt op deze manier nog mechanischer. Straks mogen coureurs alleen nog maar 'copy' over de boordradio zeggen, aangezien 'balance' en 'front wing' ook gezien zullen worden als scheldwoorden. Ben Sulayem zal dan als een soort Jeff Dunham van de Formule 1 door het leven gaan, alleen heeft hij twintig coureurs en tien teambazen als buikspreekpoppen. Ik heb in de wandelgangen ook nog gehoord dat Ben Sulayem bezig is met een FIA-volkslied dat voor elke sessie door elke coureur gezongen moet worden. Doe je het niet met voldoende overtuiging, dan wordt je uitgesloten voor die sessie en krijg je punten op je licentie. Welkom in de Formule 1-variant van Noord-Korea, de Grand Prix van Pyongyang staat op het punt van beginnen.

F1-liveries vallen opnieuw tegen

Tussen het boegeroep richting de FIA en Christian Horner door werden er nog wat auto's onthuld. Enkele teams durfden het aan om de daadwerkelijke 2025-bolide het podium op te slepen, maar de meeste renstallen wilden hun geheimen bewaren tot de testdagen in Bahrein. Het is niet alsof de teams voor volgende week woensdag een filmdag hebben die niet bestudeerd zal worden door hun concurrentie. Haas gaf wel het goede voorbeeld: beelden van je auto uit laten lekken voordat het Formule 1-evenement begonnen was.

Doordat de teams hun eigen invulling mochten geven aan hun moment had je toch op wat sprankelends gehoopt, maar het was statisch. Er zit meer verrassing in een plaatselijke bingo-avond dan tijdens het Formule 1-evenement. Iedereen kon vooraf al laten optekenen dat de RB21 precies dezelfde livery zou hebben als de RB20, de RB19, de RB18, de RB16B en ga zo maar door, ondanks dat Verstappen stiekem hoopte op wat verandering. De teams die met een verrassing kwamen, stelden ook grotendeels teleur.

De auto van Racing Bulls was een zeer mooie verrassing op een voor de rest spuuglelijke avond. De McLaren was hetzelfde, de Ferrari donkerrood met een vreemde witte baan in het midden, de Red Bull was hetzelfde, de Mercedes was hetzelfde, de Aston Martin was hetzelfde, de Alpine was een lelijke kleurencombinatie, de Williams was hetzelfde en de Sauber was een oersaaie auto. Alleen de bolides van Racing Bulls en Haas waren oprecht mooi.

Laten we dinsdagavond maar zien als het begin van het einde van de Formule 1 zoals we het allemaal kennen. Formule 1-races worden over een aantal jaren onderbroken door honderden reclames en een concert van de nieuwste globale popster. Coureurs moeten tijdens de onderbreking zo snel mogelijk de auto verlaten, terug naar de pits en als de Grand Prix weer verdergaat, sprinten ze naar de auto's en gaan ze verder waar ze gebleven waren. Schelden levert op dat punt een gevangenisstraf op en wordt pas opgeheven als je op de celmuren duizend keer 'Mohammed Ben Sulayem is mijn redder' hebt geschreven. Dat lijkt de apocalyptische toekomst van de Formule 1 te worden.