Wat gaat er schuil achter de langverwachte komst van Zhou bij Alfa Romeo?

16 november werd dan eindelijk bevestigd wie in het laatste lege stoeltje van de 2021-grid plaatsneemt. Guanyu Zhou is de gelukkige, maar wie is deze voor vele onbekende Chinese coureur? Wat heeft hij te maken met Alfa Romeo en welke beweegredenen hebben achter de schermen zijn komst mede mogelijk gemaakt? Er vallen veel relevante vragen te beantwoorden omtrent de allernieuwste Formule 1-debutant, en dat is dan ook precies wat F1Maximaal voor u doet.

Guanyu Zhou, in het Chinees ook wel bekend als Zhōu Guànyǔ, is een autocoureur uit Shanghai. Zhou is inmiddels 22 jaar oud en daarmee een van de oudere recente debutanten in de sport. Zhou heeft er al een rijke autosportcarrière op zitten waarin hij de klassieke treden van de trap richting de Formule 1 beklom. Denk hierbij aan de Italiaanse Formule 4, waarin hij in 2015 tweede werd, met twee overwinningen en negen podiums. Een competitie waarin hij het bij Prema Powerteam af en toe van onder meer Lando Norris won. Van 2014 tot 2018 maakte hij daarnaast onderdeel uit van de juniorenacademie van Ferrari.

Dat jaar, 2015, begon hij in de eenzitters en boekte hij dus meteen successen. In de daaropvolgende jaren zakte zijn vorm alleen ietwat in. Hij maakte de overstap naar de Formule 3, maar wist daar in 2016 niet verder te komen dan de dertiende plek in de eindklassering. Slechts tweemaal eindigde hij op het podium. Nog een jaar later, wederom rijdend voor Prema, ging het beter, maar niet zo goed als hij had gehoopt. Vijf podia resulteerden in een achtste plaats in de titelstrijd van 2017. Geen enorm veelbelovende statistieken zou je zeggen, maar met de juiste financiële achtergrond wist hij het vervolgens toch naar de F2 te schoppen.

Guanyu Zhou presenteerde met trots zijn paars-witte helm tijdens het Grand Prix-weekend van Oostenrijk, waar hij aanwezig was als testcoureur van Alpine. (Foto: Alpine Racing)

F2-jaren als grijze muis

In de opstapklasse naar de F1 fungeerde hij twee jaren vooral als grijze muis. Super ging het niet, maar écht slecht ook niet. Drie jaar lang kwam hij voor UNI-Virtuosi Racing uit, in 2019, 2020 en 2021. Dat eerste jaar ging het oké voor iemand die voor het eerst in een hogere raceklasse uitkwam. Een zevende eindklassering was destijds haalbaar, met vijf podiumplaatsen. Een jaar later ging het nog iets beter. Met zijn eerste overwinning en zes podia begon hij zich onder de gevestigde orde van de opstapklasse te bevinden. Al met al waren het degelijke jaren voor een degelijke coureur.

In 2021 heeft Zhou echter wel echt een stap gezet in performance. Waar hij in zijn eerste F2-jaren soms nog moeite had om mee te komen met de top van de grid, heeft hij dat in het huidige seizoen niet. Logischerwijs strijdt hij dan nog steeds mee om de wereldtitel van 2021, al heeft hij een gat van 36 punten te dichten naar leider Oscar Piastri als hij die ook daadwerkelijk wil winnen. Hij heeft nog twee weekenden, in Saoedi-Arabië en Abu Dhabi, om zijn consistente vorm door te trekken tot aan het einde van het jaar. Die huidige vorm in de F2 maakt dat een stap naar de Formule 1 wat betreft rijvaardigheid geen onlogische stap is.

Een Alpine-junior bij Alfa Romeo

Vrijwel meteen nadat Zhou in 2018 losgelaten werd door Ferrari snaaide Alpine (destijds nog Renault, red.) de Chinees voor de neus van de F1-concurrenten weg. Hij kreeg bij de Franse renstal meteen een rol als ontwikkelingscoureur aangeboden, die hij gretig accepteerde. Hij bond zich aan het team uit Enstone en bekleedde daarnaast tot 2021 enkele jaren de rol van reserverijder bij Alpine. Dit leverde hem uiteindelijk zijn eerste echte meters in een F1-bolide op tijdens de eerste vrije training van de Grand Prix van Oostenrijk 2021.

Guanyu Zhou maakte op de Red Bull Ring zijn eerste F1-meters in de A521 van Fernando Alonso. (Foto: Alpine Racing)

Dat debuut kwam er dus, maar Zhou liep tegen een probleem aan: bij Alpine is er in 2022 geen plek. Fernando Alonso tekende in 2021 voor een jaar, met optie tot een extra jaar. Die optie heeft Alpine recent gelicht, wat betekent dat de Spanjaard ook in 2022 in actie komt voor de huidige gedeelde nummer vijf in het wereldkampioenschap. Esteban Ocon kreeg eerder dit jaar een driejarig contract aangeboden. Alpine zit dus vol. Zhou moest op zoek naar een alternatief om zijn droom van racen in de Formule 1 te verwezenlijken. De oplossing vond hij bij Alfa Romeo, dat Antonio Giovinazzi niet goed genoeg vond presteren.

Alles valt op zijn plek voor Zhou

Er is een drietal redenen dat ervoor gezorgd heeft dat alles op zijn plek viel voor Zhou. De eerste reden is dat Sauber, zoals het team achter Alfa Romeo Racing heet, in juli haar samenwerking met het Italiaanse automerk versterkt heeft. Daarmee verloor Ferrari haar zeggenschap over wie er in een van die Alfa Romeo-stoeltjes kwam te zitten. Waar het team uit Maranello Giovinazzi tot en met 2021 nog een hand boven het hoofd kon houden, was dit na 2021 dus niet meer mogelijk. Giovinazzi verloor zijn beschermengel, en daarmee ook meteen zijn stoeltje.

Antonio Giovinazzi kwam drie jaar voor Alfa Romeo uit, maar raakt na 2021 zijn stoeltje kwijt aan Guanyu Zhou. (Foto: Alfa Romeo Racing)

Al had Ferrari dus in bijvoorbeeld Callum Illot een toekomstige F1-coureur gezien, nu was het niet meer mogelijk hem bij het klantenteam te stallen. Andere kandidaten kwamen nu ineens binnen handbereik van teambaas Frederic Vasseur, maar om diverse redenen viel veel van de competitie van Zhou al af voordat ze serieus overwogen konden worden. Zo werd de naam van F2 WK-leider Piastri genoemd, maar ook hij is verbonden aan Alpine. Sterker nog, hij neemt de rol van reservecoureur over van Zhou. Alpine ziet veel toekomst in de Australiër en weigerde hem te laten gaan. Bij Zhou ligt dat schijnbaar minder gevoelig, misschien wel omdat ze in Piastri een uitstekende, zo niet betere, optie zien. Een alternatief van eigen bodem heeft Alfa Romeo in Théo Pourchaire. Een Frans toptalent dat de snelheid heeft, maar met achttien jaar nét wat te jong is.

Alfa Romeo zoekt financiële houvast

Enfin, zonder al te veel competitie stond de deur voor Zhou dus wagenwijd open. Daar heeft hij nuttig gebruik van gemaakt en zijn topvorm in de Formule 2 heeft zeker meegeholpen met het verzekeren van het stoeltje. Het eerste wat Zhou namelijk meeneemt is een flinke portie aan ervaring vanuit de diverse juniorenklassen en een prima track record. Een echte uitblinker is hij nooit geweest, maar hij heeft iets waar men in de F1 gek op is, en dat is consistentie. Elke race vooraan rijden doet hij niet, maar hij zit er over het algemeen wel goed bij en kan scoren wanneer dat mogelijk is.

Daarnaast biedt Zhou Alfa Romeo iets wat de rest van de Formule 1-coureurs het team niet kan bieden: naamsbekendheid in China. Een enorme afzetmarkt ligt voor het oprapen - ook voor Liberty Media natuurlijk - en daar wil Alfa Romeo van profiteren. Met een Chinees in de bolide hopen ze het marktaandeel te vergroten in Azië, terwijl Zhou ook nog eens een riante vergoeding met zich meebrengt. Naar informatie van het Zwitserse Blick zou hij zo'n 25 miljoen euro aan sponsorgeld binnenhalen middels diverse Chinese geldschieters. Zakelijk dus een begrijpelijke keuze van het team.

Waarom de komst van Zhou 'langverwacht' is

De oplettende lezer zag het woord 'langverwacht' al in de titel staan. Wat maakt de komst van de Alpine-junior langverwacht? Nou, zoals bij de andere teams te zien is, is het niet gebruikelijk om tot drie races voor het einde van het jaar te wachten met de aankondiging van de coureur(s). Alfa Romeo deed dit wel, maar noodgedwongen. Enige tijd geleden werd immers gesuggereerd dat Andretti Autosport interesse had in een eventuele overname. Was deze deal doorgegaan dan hadden zij uiteraard invloed uit kunnen oefenen op dat laatste stoeltje. Vandaar dat pas toen de interesse van de Amerikaanse partij definitief weggeëbd was, Alfa Romeo de knoop door kon hakken omtrent de komst van Zhou.

Tenslotte waren er ook nog wat contractuele plooien glad te strijden voor Zhou en Alfa Romeo. Zo werd enige tijd geleden al vermoed dat Zhou wel toekomst zag in een samenwerking met het Zwitserse team, maar niet in een eenjarig contract, wat Alfa hem naar verluidt aanbood. Het team wil ruimte houden voor Pourchaire, een supertalent dat zeker F1-materiaal is, en hield daarom lang de Chinees af vanwege de te hoge contractuele eis. Hoe deze horde uiteindelijk genomen is, is voor de buitenstaander niet duidelijk. Het enige dat de onwetende toeschouwer kan concluderen is dat ze er uit zijn gekomen, en dat is voor beide partijen goed nieuws. Zo heeft de F1 in Zhou de eerste officiële Chinees op de grid staan.