Analyse Kwalificatie | Verstappen profiteert van matige eerste sector Sainz

We zijn teruggekeerd in de Temple of Speed, het Circuit van Monza, dat dit jaar zijn 100-jarig bestaan viert, voor de Grand Prix van Italië. Het Autodromo Nazionale Monza, zoals het in het Italiaans heet, staat bekend om zijn relatief eenvoudige layout met lange rechte stukken, en de enorm hoge snelheden die er gehaald kunnen worden, zeker met Formule 1-auto’s. Het is een circuit met een gemiddelde lengte, en in combinatie met de snelheid op deze baan, zullen de te verwachten rondetijden in de kwalificatie rond de 80 seconden liggen. Voorbereid als we altijd zijn, gaat F1Maximaal er weer vol voor, en analyseren we de resultaten van deze kwalificatie.

In de eerste twee vrije trainingen op vrijdag, leek Ferrari veel snelheid gevonden te hebben op basis van de waargenomen kwalificatiesimulaties, al kon Max Verstappen geen enkele schone eerste sector verrijden op verse rode banden door een foutje en door ‘verkeer’. In VT3 op zaterdagochtend stonden de Red Bull's er echter opeens, met iets langzamere eerste sectoren dan Ferrari. Wat echter heel interessant is, is dat de Red Bulls met verreweg de grootste achtervleugels van het hele veld rondrijden, maar nog steeds de hoogste topsnelheden halen. Het lijkt erop dat Red Bull gokt op de mogelijkheid om in te halen, omdat deze vleugels met DRS een verschil gaan maken.

In VT3 bleek ook dat Alexander Albon leed aan een blindedarmontsteking, en acuut een operatie zou moeten ondergaan. Nyck De Vries nam zijn plek over als reservecoureur, en het zou zomaar kunnen dat hij over twee weken nogmaals mag invallen. Herstellen van een dergelijke ingreep kost toch wel twee à drie weken, en de antibiotica die na de operatie genomen moeten worden, tasten je conditie en uithoudingsvermogen aan. Dit is een reden voor veel sporters om antibiotica te laten liggen, tenzij het echt niet anders kan. De Vries had overigens maar 25 minuten om bekend te raken met de auto, dus het gaat interessant worden om te zien wat hij kan bereiken in de kwalificatie.

Q1 breekt aan, en Lance Stroll is de eerste buiten, waarschijnlijk om maximaal van de beschikbare tijd gebruik te maken, om liefst zoveel mogelijk geklokte ronden te rijden. Hoe meer ronden, hoe beter je kansen, tenslotte. Yuki Tsunoda en het Haas-duo volgen als Stroll al aan zijn eerste getimede rondje bezig is. Met nog iets meer dan veertien minuten te gaan, voegen ook Sergio Pérez en Max Verstappen zich in het strijdtoneel. Niet veel later volgen ook de Williams-rijders, Nicholas Latifi en De Vries als invaller voor Albon. Dan volgen ook de Ferrari-coureurs, om en om met de McLaren-teamgenoten, op enige afstand gevolgd door Lewis Hamilton met George Russell op zijn staart.

Verstappen en Pérez zijn al bezig aan een snel rondje, en nemen dan ook meteen plaats één en twee over, slechts zes honderdsten gescheiden van elkaar. De Vries geeft zijn bedoelingen duidelijk aan, door in zijn eerste rondje slechts zes honderdsten achter Latifi te eindigen, en het tweetal neemt voorlopig plaats vier en vijf in achter Tsunoda. Het zijn echter Charles Leclerc en Carlos Sainz die even laten zien hoe goed de Ferrari’s zijn met de laatste updates en een perfecte setup, en zij zetten de Red Bull-coureurs op ruim zeven tienden afstand. Russell weet dan plaats drie te pakken, en Hamilton eindigt op plaats zeven, achter Lando Norris.

Terwijl de Ferrari’s en Mercedessen na hun eerste rondje tegen de klok weer naar binnengaan, blijven best wel een groot aantal rijders op de baan, en voegt ook het Alpine- en Alfa Romeo-team zich bij het gezelschap, evenals Pierre Gasly. De steeds betere tijden volgen elkaar snel op, Pérez gaat naar drie, maar Verstappen weet zijn tijd enorm te verbeteren, met twee paarse sectoren, en staat nu maar liefst drieënhalve tiende voor op Leclerc. De Vries en Latifi hebben hun tijden ondertussen ook verbeterd, en eerstgenoemde is nu twee honderdsten sneller dan zijn mede-Williamscoureur.

Iedereen gaat weer naar binnen in voorbereiding op een laatste stint in deze kwalificatiesessie. Kevin Magnussen en Mick Schumacher zijn de eersten weer teug op het circuit, maar met hun bolides is het op zo’n hogesnelheidscircuit maar moeilijk potten te breken. Daarnaast kleurt Magnussen tot twee keer toe buiten de lijnen, en verliest daarmee zijn snelste ronde. De Vries rijdt een snellere ronde dan voorheen, maar ook hij slaagt er niet in om zijn auto volgens de regels op het circuit te houden, en ook zijn snelste ronde wordt geschrapt.

Russell maakt een fout in de tweede sector, en lijkt uit frustratie meteen daarna naar binnen te gaan. Sneller lukt nu toch niet meer, omdat de geblokte vlag ondertussen al het eind van de sessie heeft aangegeven. Norris en Daniel Ricciardo weten zich nog boven De Vries te nestelen, dus het gaat nu voor De Vries, ondertussen gezakt naar de veertiende plek, op de laatste finishers aankomen. Hij haalt het echter, in tegenstelling tot zijn teamgenoot, en voor een eerste kwalificatie in de Formule 1 ooit, is dat buitengewoon goed te noemen. Beide Haas-coureurs, Aston Martin-teamgenoten en Latifi halen de cut-off hiermee niet.

De Vries door naar Q2

Bij aanvang van Q2 rijden de Red Bulls als eerste de pitstraat uit, nadat iedereen gewoon drie minuten in de garage bleef staan. Ze worden gevolgd door beide Alfa’s, dan De Vries, Esteban Ocon, beide Mercedessen, en dan pas de Ferrari’s. Daarachter uiteindelijk Ricciardo, Fernando Alonso, en Norris. De Vries gaat Zhou en Bottas voorbij, en volgt daarmee Verstappen, vermoedelijk in de hoop een slipstream op te pakken van één van de snelste auto’s in het veld. Dat is natuurlijk niet dom gedacht. Pérez gaat naar plek één, maar Verstappen gaat daar zoals verwacht overheen. Overigens staan de Red Bulls, en de auto’s, die speciaal voor het 100-jarig bestaan van dit circuit eenmalig rood met een beetje geel zijn, op gebruikte banden.

De beide Ferrari’s gaan in ieder geval weer razendsnel, en nemen plek één en twee over, terwijl Hamilton en Russell zich op plek vijf en zes plaatsen, voorlopig in ieder geval. De enige die we niet hebben waargenomen, is Tsunoda, maar gezien zijn gridstraffen spaart hij waarschijnlijk liever zijn banden op voor de wedstijd zelf. Het wordt weer stil op het circuit, wat zoals altijd lijkt alsof de spanning weer opgevoerd moet worden bij de toeschouwers. Het is tenslotte nog niet spannend genoeg voor de omstanders. Met nog slechts twee minuten te gaan, dus na zo’n vijf minuten, komt dan iedereen behalve de top vier weer naar buiten, voor een laatste poging om in Q3 te belanden.

Na het gebruikelijke opwarmrondje, komt ook iedereen ruim op tijd nog over de startlijn om nog één getimed rondje neer te zetten, allen op een vers setje banden. De Vries voorop, maar Bottas doet dat als eerste, verbetert ook zijn eerdere ronde, maar haalt de top tien niet. Bottas gaat De Vries voor, omdat deze namelijk een remfout maakt in de tweede sector, verliest veel tijd daardoor, en dat betekent dat het voor hem gezien is, helaas. Het blijft een erg knappe prestatie voor iemand die nog geen half uur heeft kunnen warmdraaien in de auto en dan vervolgens gelijk een kwalificatie moet doen.

Deel drie van de kwalificatie

In Q3 voeren de teams wederom de spanning op, door de eerste twee minuten alleen de klok wat werk te laten doen, het wegtikken van de tijd. Uiteindelijk laten de coureurs zich toch weer op de baan zien, eerst Norris, dan Alonso, Ricciardo, Gasly, Pérez, Leclerc, Sainz, Verstappen, en uiteindelijk Hamilton en Russell. De laatste tien minuten van de waarheid zijn aangebroken, of eigenlijk de laatste acht, als je het opwarmrondje niet meetelt. Sainz zet een paarse sector 1 neer, en de Red Bull’s zitten daar maar liefst vier en vijf tienden achter, over die ene sector. Kunnen ze dat nog goedmaken?

In sector twee pakt Verstappen anderhalf tiende terug met een paarse sector, terwijl Norris als eerste een tijd neerzet met een paarse sector 3. Ricciardo is de volgende, en verliest ruim vier tienden op zijn teamgenoot, en Gasly eindigt net achter hem. Dan gaat Pérez naar één met maar liefst acht tienden voorsprong op Norris, maar hoe lang zal hij die plek vasthouden? Niet lang is het antwoord, want Leclerc duikt maar liefst zes tienden onder de tijd van de Red Bull-rijder, en neemt met een slechts hele kleine marge het paars voor sector 3 over.

Sainz doet er echter nog een schepje bovenop, en pakt in de laatste sector nog eens een tiende op zijn teamgenoot. Met twee paarse sectoren is hij daarmee de voorlopige polepositionhouder. Verstappen is dan aan de beurt, maar zijn tijd is bijna een tiende trager dan die van Leclerc, maar wel precies een halve seconde sneller dan die van zijn eigen teamgenoot. Derde voor nu dus. Russell gaat naar vijf, op nieuwe banden, en Hamilton naar zeven op een gebruikt setje. Het verklaart het verschil van een seconde tussen de Mercedes-teamgenoten.

Alonso breekt zijn rondje af in sector 3, en gaat gelijk de pitstraat in. Hij reed op een gebruikt setje, dus het had blijkbaar geen zin om de ronde af te maken. Hij gaf later aan dat hij geen grip meer had in zijn voorbanden. We beginnen ons nu wel af te vragen of Ferrari de dominantie van Red Bull heeft weten te doorbreken, en of ze relatief gezien er weer net zo goed voorstaan als aan het begin van het seizoen. Met nog drie minuten op de teller is Alonso dan het eerst weer buiten, maar de rest van het veld volgt al heel erg snel. Pérez gaat overigens Alonso voorbij, met het oog op de vrije lucht die hij dan heeft.

Verstappen ondertussen rijdt bijna helemaal achteraan, met alleen Hamilton en Russell nog achter hem. Sainz en Leclerc zitten hier midden tussen. Pérez verbetert zijn eerste sector net niet, maar na sector 2 is hij een tiende sneller dan in zijn eerste ronde, en verbetert ook zijn eindtijd, maar blijft toch steken op de vierde plek. Leclerc en Verstappen verbeteren beiden hun eerste sectortijd, maar dat betekent nog steeds twee tienden achterstand voor de Red Bull-coureur. Iedereen behalve Sainz, Pérez en Alonso gaan sneller door die eerste sector dan in hun eerste rondje, trouwens. Dan pakt Leclerc een paarse sector 2. Kan Verstappen hier nog aan komen? Ja net, hij verbetert die tijd, met zes honderdsten.

Dan gaat Sainz nog paars in sector 3, en verbetert zijn rondetijd met iets meer dan vijf honderdsten. Leclerc had echter zijn winst al gepakt in sector 1 en 2 en stijgt daarmee naar de toppositie. Verstappen rijdt een magistrale laatste sector, maar het is net niet genoeg, en met 145 duizendsten achter Leclerc nestelt hij zich tussen beide Ferrari’s in. Hamilton gaat dan twee honderdsten sneller dan Russell, die echter meteen de pitstraat induikt zonder zijn laatste rondje af te maken. Hij zag dat dit rondje met gebruikte banden het verschil niet ging maken. En daarmee is deze zeer spannende kwalificatie weer ten einde gekomen.

Verstappen mist pole op minder dan anderhalf tiende

Na weer een enerverende kwalificatie, hebben we de cijfers van de top tien in Q3 gecompileerd, zie tabel 1. Het eerste wat opvalt is dat Alonso wel een snelle tijd reed, maar dat deze verwijderd is uit de uitslag vanwege het overschrijden van de baanlimieten, iets wat niet getoond is in de camerabeelden. Met deze tijd zou hij twee plaatsen hoger zijn geëindigd, net boven Ricciardo dus. Een ronde van Gasly was ook geschrapt, anders had Ricciardo op de tiende plek gestaan. Verder is het interessant om te zien dat de top drie ruim binnen de drie tienden van elkaar gekwalificeerd heeft, maar dat het daarna snel bergafwaarts gaat, met Pérez, die het initieel goed leek te doen, toch nog op meer dan een seconde van pole, en bijna negen tienden achter zijn teamgenoot.

Tabel 2. Snelste sectoren in Q3, kwalificatie Grand Prix van Italië, 2022 (Bron: F1Maximaal.nl)

Kijken we naar de snelste sectoren die de coureurs gereden hebben, en rijgen we die aaneen, dan zien we dat het beeld er een heel klein beetje anders uitziet. Sainz zou dan namelijk net boven Verstappen geëindigd zijn, met een marge van zes duizendsten van een seconde. Pérez zou dan nog vier honderdsten hebben gewonnen, dus dat zou dan weer geen verschil in positie gemaakt hebben. De posities van Hamilton en Russell zouden echter omgewisseld zijn. Hamilton heeft dus geluk gehad, of Russell pech, het is maar hoe je het bekijkt. Ricciardo zou bovendien naar beneden zijn gezakt op de lijst, ofschoon onze huidige algoritmes van een verwijderde rondetijd wel de sectortijden meetelt als de coureur ook een goedgekeurde ronde heeft afgelegd. Als alle tijden zouden zijn meegerekend, dan had overigens ook Alonso nog voor Ricciardo en Gasly gestaan.

Een vraag die meteen eigenlijk al bij ons opkwam tijdens de vrije trainingen, is of en in welke mate de dikkere, grotere achtervleugel die op de Red Bull-bolides gemonteerd is, hier een groot verschil heeft gemaakt. Traditioneel gezien is dit circuit er een waar de teams voor maximale snelheid met de dunste en kleinste achtervleugels rijden, met de minste downforce en daarmee de minste drag (luchtweerstand, red.). Dit beïnvloedt en bevordert de topsnelheid in hoge mate, al maakt het de handelbaarheid in de bochten een stuk minder. Het betekent echter ook dat de topsnelheid met DRS slechts een paar kilometer per uur hoger is dan zonder DRS. Dit op zijn beurt maakt inhalen zeer moeilijk, en misschien wel onmogelijk, al helemaal als bolides elkaar volgen in een DRS-treintje.

De vleugel die de Red Bull's momenteel meedragen, geven echter in principe een hogere DRS-snelheid, misschien wel tien tot vijftien kilometer per uur meer, plus betere snelheid en beter gedrag in de bochten. Dat zou net het verschil kunnen maken bij inhalen, en voorblijven, zeker met de huidige auto's waar het makkelijker volgen is. Het team wist dat ze te maken zouden krijgen met gridstraffen. Ze hadden alls een van de eersten, zo niet de allereersten, al doorgegeven aan de FIA dat er onderdelen vervangen zouden gaan worden. Met het oog daarop zou daarom best wel eens gekozen zijn voor dit type achtervleugel. Als je verder van achteren komt, en voldoende snelheid hebt met DRS, zou dat net het verschil kunnen maken. Met andere woorden, ga er maar goed voor zitten op zondag, want we verwachten weer een spannende race.

Door: Wim G. Vandebilt