Column | Mercedes en McLaren genieten van verdere aftakeling Red Bull

Bijna twee weken geleden brak het nieuws dat Jonathan Wheatley gaat vertrekken bij Red Bull Racing. Het is het volgende dominosteentje dat valt in de bestuurlijke teloorgang van de Oostenrijkse renstal. Christian Horner en Helmut Marko gaan het gevecht met elkaar aan, Adrian Newey vertrekt, Wheatley gaat weg en ook Max Verstappens positie is onzeker. Het is allemaal geen toeval, maar het toont niet alleen de chaos bij Red Bull, want ook bij andere topteams loopt het niet heel lekker.

Eerder schreef ik ook al een column over de chaos bij de regerend wereldkampioen. Toen kreeg ik het verwijt dat ik mijn best deed om Red Bull kapot te maken. Er zijn een aantal dingen die ik in mijn macht heb, maar ik gok niet dat een miljardenbedrijf zit te zweten omdat een Nederlandse journalist die niet Erik van Haren heet een cynisch stuk schrijft. Het is mooi om mijn gelijk te krijgen, maar ik zal niet met de eer strijken dat ik de reden voor het vertrek van Wheatley ben.

Die eer gaat voor een groot deel naar de Red Bull-organisatie zelf. Het is net zoals bij een scheiding: aan al het moois komt een eind, maar je bent er uiteindelijk helemaal zelf verantwoordelijk voor. Horner, Marko, Oliver Mintzlaff en Chalerm Yoovidhy mogen allemaal het boetekleed aantrekken. Een huwelijk tussen vier personen in een topbedrijf is natuurlijk wat lastiger te managen dan een huwelijk tussen twee mensen. Desondanks zakt de geloofwaardigheid van het Formule 1-team nu door de vloer.

Typisch dat Red Bull voor een verrassing zorgde bij Audi

Van party team naar wereldkampioenen, naar gefrustreerde achtervolgers, naar meest dominante Formule 1-team allertijden, naar ontspoorde trein met weinig licht aan het einde van de tunnel. Het is een verkorte samenvatting van een team waar het nooit saai is. Red Bull choqueert eigenlijk al sinds het begin de wereld van de autosport. Paul Monaghan, de hoofdingenieur van Red Bull, kan wel blijven zeggen dat het de mensen in de fabriek niet raakt, maar het vertrek van Wheatley vertelt toch een ander verhaal.

De PR-machine van Red Bull draait op volle toeren om de brandjes te blussen, al lijkt het eerder een steekvlam te zijn die het team probeert te doven met water. Er is één ongeschreven regel in de Formule 1 die nu wordt gebroken door de Oostenrijkse renstal: de mensen achter de schermen houden niet van politieke spelletjes. Die spelletjes moeten figuren als Horner, Toto Wolff en Zak Brown lekker uitvechten. Mensen als Newey en Monaghan worden in één klap zenuwachtig als er een microfoon onder hun neus wordt geduwd.

Het verhaal wordt door Monaghan en de fabrieksrondleiding bij Red Bull Powertrains dan ook allemaal mooier gemaakt dan het werkelijk is. Het is een afleiding van de daadwerkelijke chaos waar niemand wat mee weet te doen. Dat wordt wel duidelijk uit het feit dat Red Bull het team van Audi compleet wist te verrassen met de aankondiging dat Wheatley daar had getekend. De tijd van dingen met elkaar afstemmen is voorbij, Red Bull is overgegaan op lukraak dingen doen. In een huwelijk is dat vaak ook één van de dooddoeners.

Wheatley kan zijn eigen persoon zijn

Wheatley kwam een jaar na de oprichting van het Red Bull-team naar Milton Keynes. De sportief directeur moest overzien dat de Oostenrijkse renstal altijd netjes binnen sportieve reglementen opereerde en hij fungeerde als rechterhand als Horner. Dan kon ook niet anders, want beide mannen hebben een identieke stem. Ergens is het verbazingwekkend dat Michael Masi in stressvolle situaties niet altijd de juiste keuze maakte wat betreft het volgen van de regels, maar dat hij de stem van Wheatley en Horner wel uit elkaar wist te houden.

Horner moet nu op zoek naar een nieuwe rechterhand en de gehele structuur binnen het team zal op de schop gaan. Iets in mij zegt dat Marko niet de rechterhand van Horner wordt en dat komt niet alleen door de leeftijd van de Oostenrijker. Het had allemaal voorkomen kunnen worden. De zaak rondom Horner had nooit tot een beroep mogen leiden, het had al afgehandeld moeten zijn. Dan was de veroorzaker van de malaise als enige de dupe geweest van zijn eigen acties.

Het beroep van de vrouwelijke medewerker is afgewezen, maar dat heeft naar mijn idee alleen maar voor meer vraagtekens geleid. Zelfs al is er geen strafbaar feit gepleegd, dit soort schandalen moeten niet eens tot de mogelijkheden behoren bij het ingaan van een seizoen, of überhaupt ooit. Mocht het daadwerkelijk een groot complot van de Oostenrijkse tak van Red Bull zijn, dan is dat net zo ziekelijk. Een vis rot van de kop naar beneden, maar de staart probeert zichzelf er uit voorzorg alvast af te hakken.

Audi heeft zaakjes nu al beter op orde dan Ferrari

Dat Wheatley vertrekt naar Audi moet gek genoeg een wake up call zijn voor het team van Ferrari. In Hinwil gaat het voorlopig helemaal niet lekker en kijkt Kick Sauber bij Alpine af hoe je bestuurlijke chaos managet. Andreas Seidl moest de plannen voor de komende jaren gaan smeden, maar hij is inmiddels vervangen door Harry Potter of Jan Peter Balkenende met krullen. Mattia Binotto, die als Ferrari-teambaas finaal door het ijs zakte, moet het Formule 1-project van Audi gaan overzien.

Dat hij Wheatley weet te halen, laat zien dat hij toch enige kwaliteiten heeft. De kans is groot dat Binotto niets te maken had met de deal, aangezien de Italiaan nog lang op zijn post zit. Desondanks moet je als nuchtere Brit maar willen werken voor een man die nattevingerwerk deed wat betreft keuzes op het circuit. Binotto was misschien niet persoonlijk verantwoordelijk voor de bizarre strategische keuzes, maar hij heeft de poppetjes nooit echt op de juiste plek gezet.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Frédéric Vasseur doet in ieder geval zijn best om een structuur aan te brengen in Maranello, al gaat dat nog niet van harte. Xavier Marcos, de voormalig race-ingenieur van Charles Leclerc, is in ieder geval niet meer te bewonderen in de Formule 1. Zijn gestreste boordradio's zorgden jaren geleden al voor hoofdpijn en depressieve klachten bij Leclerc. Desondanks vertrekken nog altijd meer mensen bij Ferrari dan er binnenkomen.

Vasseur hoopt dat Lewis Hamilton de sleutel is, maar ook Maranello is een behoorlijk wespennest. De ambitie van de Italiaanse renstal is duidelijk, maar het team heeft geen flauw benul hoe het kampioenschap weer gewonnen moet worden. Ferrari heeft het politieke spel in de Formule 1 haast uitgevonden en dusdanig eigen gemaakt dat het team zich nu voortdurend in een politiek spel bevind. Het Formule 1-team is de heilige graal van Ferrari, maar wordt als een soort tweederangsburger behandeld. Ferrari kan het namelijk wel, kijk maar naar Le Mans.

Alpine na Vrijheidsbeeld het volgende cadeau aan de Amerikanen

Het team met de grootste zorgen op dit moment is echter Alpine. Red Bull vecht intern een koude oorlog, maar presteert nog steeds naar behoren. Ferrari zit vol Italiaanse incompetentie, maar toont zeker wel wat tekenen van potentie. Alpine is net zoals de Titanic-onderzeeër volledig geïmplodeerd. De Franse renstal wil al jaren naar het succes van Ferrari streven, alleen heeft het team alle kwaaltjes juist overgenomen. Flavio Briatore is een man met kennis, maar ook niet een baken van rust die Alpine op dit moment nodig heeft.

Het gaat al jaren beroerd bij Alpine, zoveel is duidelijk. Het is alsof je een slecht gebouwde raket de ruimte in stuurt, deze in de atmosfeer van ellende uit elkaar valt en het eigenlijk wachten is totdat iemand de zelfvernietigingsknop indrukt. Het kan toch niet zo zijn dat Alpine zonder eigen motoren nog een lang en gelukkig leven heeft in de Formule 1. Met de Renault-motoren was het zeker ook geen gelukkig leven in de koningsklasse van de autosport, maar er zat nog een soort van toekomst in.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Er is in mijn ogen nog maar één uitweg, Andretti neemt de plek van Alpine over. De Franse renstal doet de laatste jaren keihard zijn best om een smoes te verzinnen om uit de Formule 1 te verdwijnen. Andretti Autosport heeft wel honderd procent motivatie om het avontuur in de koningsklasse van de autosport te laten slagen. Frankrijk heeft eerder het Vrijheidsbeeld cadeau gedaan aan de Amerikanen, nu is het tijd voor het tweede cadeau: een plekje op de Formule 1-grid. Andretti Autosport wordt tenminste geleid door echte racers en niet door Franse zakenmannen.

Wolff gooit knuppel in eigen hoenderhok

Bij twee teams gaat het momenteel echt goed. Haas en Williams hebben de zaakjes ook redelijk op orde, maar missen de slagkracht om echt een rol van betekenis te spelen in de sport. Aston Martin is op dit moment echt zoekende, maar het is momenteel wel het enige team dat een beetje ballen toont. Waar Wolff liefdesbrieven schrijft aan Verstappen, is Aston Martin, en dan met name Lawrence Stroll, daadkrachtig. Volgens de geruchten komt Newey naar Silverstone en wil het team daar niet stoppen. Verstappen moet ook zijn koffers pakken en hemelsbreed 24 kilometer naar het oosten verhuizen.

Stelt u zich eens voor: Lance Stroll in een auto van Newey. Het is een schande. Het gerucht dat Stroll senior intenties zou hebben om ook Verstappen naar Aston Martin te halen, is dan wat mooier, al kan een duo met Stroll en Verstappen ook wel nucleaire gevolgen hebben. Ik kan me niet voorstellen dat de Nederlander ook maar enigszins prettig kan samenwerkten met het product van nepotisme. Fernando Alonso zou dan waarschijnlijk al wel met pensioen zijn, al sluit ik niet uit dat hij nog een konijn uit de hoge hoed tovert.

Andere teams liggen echter wel te slapen. Ferrari heeft te veel politie spelletjes voor Newey, McLaren heeft hem zogenaamd niet nodig, Williams heeft geen financiële middelen en Mercedes is te druk bezig met haar coureurs managen. Het zou mij niet verbazen als Wolff niet eens weet dat Newey beschikbaar is. Met zijn liefdesverklaringen aan het adres van Verstappen probeert hij vast de knuppel in het hoenderhok te gooien bij Red Bull, maar ik denk dat hij vooral zijn eigen glazen ingooit op dit moment.

Ik snap best dat Wolff de drievoudig wereldkampioen naar Mercedes wil halen en momenteel lijkt de Duitse renstal ook een betere plek te zijn dan Red Bull. Het team wordt uitstekend geleid, heeft kennis van motoren bouwen en heeft een prima technisch team. Alleen Wolff loopt te veel te praten. De Oostenrijker lijkt haast te vergeten dat George Russell bestaat. Het geflirt met Verstappen moet niet heel erg goed voelen voor de tweevoudig racewinnaar. Stel Wolff gaat flirten met Geri Halliwell, hoe zou het dan met Susie Wolff gaan? Wolff moet minder avances maken en zijn huidige coureurs tevreden houden, dan wordt Mercedes echt een geoliede machine.

McLaren kan rustig moddergooien

Bij McLaren gaat het op bestuurlijk niveau nu dusdanig goed, dat Brown naar hartenlust de rest van het veld kan afzeiken. Hij heeft wel een favoriet slachtoffer en dat is Horner. McLaren is op dit moment samen met Mercedes het team met de minste zorgen. Beide renstallen kunnen zich puur en alleen focussen op de prestaties op de baan. Dat is dan het enige zorgenkindje van McLaren, want er had al veel meer ingezeten voor de Britse renstal.

Brown moet samen met Andrea Stella het raceteam een beetje finetunen. Dat hoort erbij als een renstal na tientallen jaren weer eens racen kan winnen. Het killer instinct moet weer een beetje terugkomen. Dat hoeft overigens niet op het gebied van moddergooien, daar is Brown immers kampioen in. De wonden zijn al zo diep bij Red Bull, maar de Amerikaan heeft er geen moeite mee om daar kilo's zout in te strooien. De politieke spelletjes tussen Red Bull en Mercedes in 2021 maakten het kampioenschap helemaal af. Brown probeert dat vuur aan te wakkeren, alleen Horner durft niks terug te zeggen.

Elk team heeft dus zijn gebreken, maar het is duidelijk waar het meest geleden wordt. Daar kunnen Mercedes en McLaren de komende jaren van profiteren. Het is de vraag welke teams de politieke spelletjes het beste van zich af kunnen schudden. Het beloven in ieder geval spannende jaren te worden voor de Formule 1, zeker gezien de nieuwe reglementen van 2026. Wie blijft waar, wie vertrekt waar naartoe en wie is uiteindelijk de sterkste? Voorlopig is dat Verstappen bij Red Bull, maar de fundering is daar niet stevig meer. De sleutel van de volgende opschudding in de Formule 1 ligt in ieder geval in zijn handen.