Saward vreest voor Zandvoort: 'Dat is een fundamenteel probleem bij Zandvoort'

Autosportjournalist Joe Saward liet afgelopen maand weten dat hij verwacht dat de Grands Prix van Nederland en België in de toekomst gaan rouleren. Inmiddels is de kalender van het 2024-seizoen bekendgemaakt, en deze nam inderdaad de vorm aan die de doorgaans goed ingelichte Saward eerder al voorspelde. Saward, die eerder aangaf dat het organiseren van een Grand Prix voor Zandvoort erg duur is, legt in een exclusief interview met F1Maximaal uit wat de problemen en kansen van Zandvoort zijn.

Zowel Zandvoort als Spa-Francorchamps hebben het niet makkelijk om het bonnetje te betalen, al kan de organisatie van de Nederlandse Grand Prix vooral op complimenten regelen, terwijl de Grand Prix van België haar situatie meer in eigen hand heeft. 'Bij Zandvoort draait het om geld. Daar hebben ze niet genoeg van', meent Saward te weten. 'In het geval van Spa is het ingewikkelder. Ze hebben wel een geweldig circuit, maar de infrastructuur is niet geweldig. De toegang tot het circuit is een ramp. Silverstone was vroeger ook een ramp als het op het verkeer aankomt, maar door de jaren heen hebben ze bijgeleerd', zegt Saward over het circuit dat afgelopen weekend maar liefst 480.000 bezoekers mocht verwelkomen. 'Spa moet daar ook handiger in worden. Tegenwoordig heb je vooral massatransport nodig, en Spa had altijd een spoorweg die bij La Source stopte. Dat zou nu de oplossing voor alle problemen zijn, maar ironisch genoeg hebben ze die spoorweg juist verwijderd.'

De Grand Prix van Nederland heeft nog een contract tot en met 2025, terwijl Spa-Francorchamps opnieuw een éénjarige contractverlenging kreeg. Dat betekent dat het zo zou kunnen zijn dat 2024 het laatste jaar is waarin beide Grands Prix georganiseerd worden, waarna ze elkaar vanaf 2025 gaan afwisselen. 'Ik verwacht dat ze gaan rouleren, ja', bevestigt de 62-jarig Saward. 'Dat zou ook wel logisch zijn, want je hebt een enorme schare Nederlandse fans. Ze reizen heel Europa door, en ze zijn tot alles bereid om Max te kunnen zien. Ik moet toegeven dat dat heel bijzonder is. Soms kan het ook vervelend zijn, omdat ze met zo veel zijn. De hotels zitten vol met Nederlandse fans en ze drinken veel. Dan hebben ze midden in de nacht een of ander evenement, maar het is geweldig dat we ze hebben.'

Tekst loopt verder onder de afbeelding.

Zandvoort wordt beperkt door natuur

Veel verschillende circuits kleuren de laatste jaren grotendeels oranje, door de vele Verstappen-fans. Dat spreekt in het voordeel van Zandvoort, maar ook in het nadeel. 'Het punt is dat ze bereid zijn om naar Zandvoort te gaan, maar ook naar Spa, of zelfs allebei. Het probleem met Zandvoort is dat het heel erg lastig is om het winstgevend te maken, omdat ze niet verder kunnen uitbreiden, aangezien het midden in een enorm natuurpark ligt. Ze kunnen dus de capaciteit niet vergroten, en daardoor kunnen ze de inkomsten moeilijk vergroten. Dat is een fundamenteel probleem bij Zandvoort. Ik denk niet dat er een goede manier is om dit op te lossen. Ze zijn al heel ver gekomen door slim te werk te gaan. Ze hebben een aantal heel erg goede dingen gedaan, maar de Formule 1 heeft geen reden om minder geld aan Zandvoort te vragen, puur omdat ze een topcoureur hebben. Zo werkt het niet.'

'Ik denk dat een roulatieschema (met Spa-Francorchamps, red.) beter zou werken, omdat het je tussendoor meer tijd geeft om op andere manieren geld op te halen, via andere evenementen', legt Saward uit. 'Er zijn veel circuits die heel winstgevend zijn zonder een Formule 1-Grand Prix. Het organiseren van een Grand Prix kost namelijk heel veel geld. In Groot-Brittannië zijn er echter veel circuits die winstgevend zijn, ondanks dat ze nooit door de Formule 1 bezocht worden. In Nederland kan je niet zomaar een nieuw circuit laten bouwen, omdat de groenen altijd zullen klagen, waar je dat ook wil laten doen. Daardoor heb je maar twee opties: Assen, dat geweldig is voor de motoren, maar ik denk niet dat het geschikt is voor de Formule 1, en Zandvoort.'

De Formule 1 kan nog wat leren van de Formule E

Het enige alternatief is dan een tijdelijk circuit. 'Je zou nog een stratencircuit kunnen proberen, maar in mijn ervaring zijn de groene politieke partijen in de meeste Europese landen erg sterk. Dat is aan de ene kant natuurlijk niet verkeerd, maar aan de andere kant is het de fout van de Formule 1 zelf dat het niet goed uitlegt hoe goed de Formule 1 juist kan zijn in het oplossen van het probleem, als het aankomt op nieuwe technologische ontwikkelingen. Het gaat niet alleen om de uitstoot van de auto's en het lawaai dat ze maken, maar de nieuwe technologische ontwikkelingen in de Formule 1 zijn ronduit geweldig. Het is onze schuld dat we het niet goed verkopen', vindt de in Frankrijk woonachtige Saward.

Voor het klimaat zijn de twintig Formule 1-auto's niet erg bepalend. 'Het grootste probleem zit hem in de toeschouwers', weet Saward. 'Er zijn te veel toeschouwers die in auto's rijden, dus als je dat kan voorkomen, kan je klimaatneutraal worden. Als je dat voor elkaar krijgt, is er geen reden waarom je races niet kan houden waar je dat maar wil doen. Dat is wat de Formule E altijd doet: ze zoeken plekken op waar de Formule 1 niet kan rijden, puur omdat ze beter werk hebben geleverd als het aankomt op ecologische geloofwaardigheid. Of ze ook daadwerkelijk beter voor het klimaat zijn, is een heel andere vraag. Of hun technologie echt zo nuttig is, is een heel andere vraag. De fabrikanten vinden blijkbaar van niet, want er zijn er al veel die zich teruggetrokken hebben. In de Formule E ontwikkel je niks nieuws, je gebruikt alleen wat je al hebt. Daarin blinkt de Formule 1 juist uit, omdat er constant nieuwe dingen ontwikkeld worden, nuttige dingen.'

Kans voor 'uithangbord' Dutch GP

De Formule 1 wil graag klimaatneutraal worden in uiterlijk 2030, en dus kan daar nog een kans liggen voor Zandvoort, dat het aantal bezoekers dat per auto naar het circuit komt juist probeert te beperken. 'Dat kan zeker helpen', denkt Saward. 'Het meest vervuilende evenement ter wereld is de Tour de France, omdat er veertien miljoen toeschouwers zijn die komen kijken. Als je dus per trein naar een evenement kan gaan, beperkt dat de uitstoot enorm. Het houden van races in steden waar je massatransport hebt is dus een heel slim idee. Om naar the middle of nowhere af te reizen en daar in de modder te staan is helemaal niet logisch. Dat betekent waarschijnlijk dat een aantal van de klassieke circuits verloren zullen gaan. Een aantal circuits hebben wel massatransport: Monza heeft een spoorweg, en Le Mans bijvoorbeeld heeft een spoorlijn aangelegd die van het centrum van de stad naar het midden van het circuit leidt, om te vermijden dat mensen moeten rijden. Wat dat betreft is Zandvoort een schoolvoorbeeld voor een Grand Prix die goed is voor het milieu, maar ze kunnen het financieel niet winstgevend maken zonder uit te breiden. Daar zit het probleem', vat Saward samen.

Door: Mark Hanselman