Analyse Kwalificatie | Verstappen maakt het verschil in de eerste en derde sector

Na een aantal jaren afwezigheid, maakt het Autódromo Hermanos Rodríguez in Mexico-Stad sinds 2015 weer deel uit van de Formule 1. Het ligt midden in Mexico-Stad, vlak bij het internationale vliegveld, het Aeropuerto Internacional de la Ciudad de México. Na Monaco en de Hungaroring is dit het kortste circuit op de Formule 1-kalender, met als interessante statistiek dat er in de afgelopen tien races ook tien verschillende polehouders zijn geweest. Dit record zou dit jaar verbeterd kunnen worden in de aanzet naar de Grand Prix van Mexico 2022, en samen met onze lezers gaat F1Maximaal in deze kwalificatie-analyse zien of dit inderdaad gebeurt.

Het Autódromo Hermanos Rodríguez in Mexico-Stad is een kort, snel en zeer glad circuit dat echter behalve de lange rechte stukken ook erg langzame bochten kent. Aangezien het op 2,2 kilometer hoogte ligt, en daarmee luchtdruk, drag en downforce erg laag zijn, betekent dit dat het een uitermate lastig circuit is voor het vinden van de juiste afstelling. Downforce is niet makkelijk te vinden hier, wat betekent dat veel auto’s rondrijden met een Monaco-achtige vleugel. Zo’n hele grote vleugel die de meeste downforce genereert, is hier absolute noodzaak, maar zelfs dan is het hier qua downforce meer als Monza dan Monaco.

Door de lage luchtdruk is het ook moeilijk de juiste vullingsgraad te genereren voor de motor, en de turbo moet hier dan ook overtoeren maken. Niet iedere turbo is hier voor geconstrueerd, waarbij de Honda-motor het beste concept heeft, gevolgd door Mercedes. Koeling van motor en remmen is daarbij ook een probleem, ook weer door de geringere luchtdruk. Minder luchtdeeltjes betekent ook minder lucht om de temperatuur te verlagen en op het juiste niveau te houden. Traditioneel gezien worstelt Ferrari hier het meest mee van de top drie teams.

Het feit dat het asfalt zo glad is als een biljartlaken in combinatie met de lage downforce, betekent eveneens dat de banden makkelijk slippen en glijden, dus optimale temperatuur en grip in de banden krijgen is erg lastig. Dit geldt natuurlijk al helemaal in de kwalificatie, als echt alles gevraagd wordt van het rubber. Het betekent ook dat het schoeisel heel snel slijt, dus de rondjes zullen op een uitgekiende manier gereden moeten worden. Te hard pushen in de ene sector heeft meteen gevolgen in een andere. Het is uitermate lastig de correcte balans hierbij te vinden, temeer omdat F1-coureurs graag zo hard mogelijk willen gaan.

In voorgaande jaren lagen de snelste kwalificatierondes hier rond de één minuut en vijftien seconden, met de snelste tijden in vrije training drie in de lage 1:17, met een verschil op de zaterdag van rond de 1,1 à 1,2 seconden. Als we daarvan uitgaan, met dit jaar de snelste vrijetrainingstijd van 1:18,4 zouden we uitkomen op een poleronde van rond de 1:17,2 of 1:17,3. De tijd gereden in de vrije training door de Mercedes-coureurs is echter mogelijk geflatteerd, omdat zij vermoedelijk al een hogere motorstand gebruikten en met zeer weinig brandstof reden, dus de werkelijk poletijd zou zomaar een halve seconde hoger kunnen liggen. Het lijkt in ieder geval erg spannend te worden in de kwalificatie, met de top acht in VT3 binnen één seconde.

Pérez met DRS-problemen

Bij aanvang van de Q1-sessie, verlaten Mick Schumacher en Kevin Magnussen als eersten hun garage. Zoals gebruikelijk natuurlijk, om meer kansen en opties te hebben een goede ronde neer te zetten. Nicholas Latifi en Alexander Albon volgen niet ver daarachter, om dezelfde reden. Lance Stroll, die zaterdag zijn 24e verjaardag vierde, en Sebastian Vettel vormen nummers vijf en zes in de slagvolgorde. Albon rijdt als vierde over de finish voor een geklokte tijd en staat daarmee momenteel op één. Het is opvallend om te zien dat de rijders na hun out-lap nog een langzame opwarmronde doen om de banden op temperatuur te brengen voordat ze hun echte snelle ronde rijden. Dit is echt een teken dat aangeeft hoe moeilijk de omstandigheden hier zijn om bij de lage luchtdruk op een biljartlaken van een circuit een goede ronde neer te zetten.

Dan wordt het opeens enorm druk op het circuit, nog tien coureurs rijden het asfalt op, waaronder alle coureurs van de top drie-teams. Nu is het even afwachten wat deze coureurs doen, maar gelukkig duurt dat niet lang. Pierre Gasly gaat eerst, en verbetert de tijd van Albon niet, maar Yuki Tsunoda doet dit wel, overtuigend, met bijna drie tienden van een seconde. Sergio Pérez is de eerste van de top zes om een tijd te klokken, maar die lijkt niet extreem goed, slechts bijna 0,17 seconden sneller dan Tsunoda. Max Verstappen is niet echt blij, gezien het glibberen en glijden, en zijn ingenieur vertelt hem dan ook om zijn batterijen op te laden voor het volgende rondje.

Charles Leclerc gaat ook meteen voor een snelle tijd, en neemt de eerste positie van Pérez over, met maar liefst negen tienden van een seconde. Dat is een groot verschil. Carlos Sainz is hierna aan de beurt, en gaat zes honderdsten langzamer dan zijn teamgenoot. We zitten momenteel te kijken naar tijden van 1:19,5, dus niet heel erg snel vergeleken met VT3, en we verwachten duidelijk nog heel wat betere tijden. Verstappen gaat dan bijna drie tienden sneller, een lage 1:19 dus. Lewis Hamilton splitst de Ferrari’s, verliest vier tienden op Verstappen in de laatste sector, en Russell zit drie tienden achter zijn Mercedes-rivaal. Beide Alfa Romeo’s en Alpine’s bevinden zich inmiddels ook op het asfalt.

De moeilijkheid is inderdaad om de juiste momenten te kiezen om maximaal te presteren. Als je het goed wil doen in de chicane, gaat dat ten koste van de bochten door het stadion, en vice versa. Het vinden van een balans hierin is voor alle coureurs echt heel moeilijk. Valtteri Bottas weet verrassend naar de derde plek te rijden, vier duizendsten sneller dan ex-teamgenoot Hamilton. Iedereen heeft nu een eerste tijd op de klok, en voordat iedereen nog maar klaar lijkt te zijn voor een tweede poging, rijdt Pérez de pitstraat al uit. Blijkbaar waren er problemen met zijn DRS, en aangezien hij al gezakt is naar de tiende plaats, zal hij zeker minstens nog een snelle tijd op de klok proberen te zetten.

Geen enkele coureur wil natuurlijk dit soort problemen ervaren, en al helemaal niet in de kwalificatie, waar de DRS echt essentieel is. Voor Pérez op zijn thuiscircuit is dit natuurlijk extra zuur. De DRS-vleugel opende niet in de derde DRS-zone, wat hem zeker zes of zeven tienden gekost heeft. Met nog vijf minuten te gaan in deze sessie, beginnen anderen ook aan een nieuwe out-lap, terwijl Pérez naar plek zes weet te stijgen, op zijn set van reeds eerder gebruikte banden. Schumacher maakt dan een run voor de zesde positie, maar zijn tijd wordt meteen afgenomen door het overschrijden van de baanlimieten.

De baan wordt nu steeds beter ingerubberd, en daardoor ook steeds een heel stuk sneller. Dit circuit wordt niet veel gebruikt, en daarom was dit vanzelfsprekend wel te verwachten. Vreemd genoeg wordt het ook net weer wat warmer, wat op deze baan met de huidige temperaturen niet echt gewenst is. Voordat iedereen aan nog een getimede ronde begint, is Pérez alweer terug in de pits. Zou hij nog een rondje wagen? Gezien het feit dat er maar een minuut en een half beschikbaar is ondertussen, waarschijnlijk niet, maar vermoedelijk heeft hij genoeg gedaan om Q2 te halen. Beide Ferrari’s en Verstappen blijven ook in de garage.

Hamilton, die samen met zijn teamgenoot wel de pitstraat verlaten heeft, neemt op de valreep de eerste plek nog over van Verstappen, zij het met slechts vijf honderdsten. Is dat een echte indicatie van de snelheid van de Mercedes, of is dat slechts een voorbeeld van het zich nog steeds verbeterend asfalt? Russell steekt Pérez voorbij, en Guanyu Zhou weet ook nog een betere tijd te claimen, plek veertien, met zijn teamgenoot als vierde op de ranglijst. En dit maakt het duidelijk dat Schumacher, beide Aston Martin’s, en beide Williams-bolides de cut-off voor Q2 missen. Ricciardo is dus door naar Q2, iets wat hem meerdere malen niet gelukt is de laatste tijd. Dat zal een opstekertje voor hem zijn.

Ricciardo haalt Q3 net niet

Het licht aan het eind van de pitstraat gaat weer op groen, en Q2 gaat van start. Pas na een minuut of drie verlaten de eersten hun garages, Hamilton en Russel eerst, dan Gasly en Tsunoda, gevolgd door Verstappen en Pérez. Alle anderen besluiten dan ook een nieuwe poging te wagen, in een nieuwe sessie. De Mercedes-coureurs gaan meteen vol gas na hun out-lap, iets wat we niet hadden verwacht. Beide Ferrari’s en Red Bulls staan overigens op gebruikte banden. Ze lijken de strategie van vorige kwalificaties te herhalen om eerst een banker lap te rijden, en daarmee bandensetjes te sparen. Hamilton en Russell gaan naar posities één en twee, met tijden in de 1:18,5.

Dat is dan wel zo’n zeven tienden sneller dan in de eerste kwalificatiesessie, nogal een verschil, maar nog steeds evenveel langzamer dan de verwachte polepositiontijd. Russell reed twee paarse sectoren, sector 2 en 3, maar Verstappen doet dat met sector 1, op zijn oude banden nota bene. Gasly lijkt al half afscheid genomen te hebben van AlphaTauri, rijd slechts een 1:20 namelijk, terwijl zijn teammaat gewoon een halve seconde sneller rondgaat. Pérez op zijn oude setje is slechts zeven honderdsten langzamer dan Tsunoda, maar Verstappen rijdt gewoon een 1:18, zeven tienden sneller dan zijn teamgenoot, en parkeert zichzelf daarmee op de derde plek.

Norris en Ricciardo gaan dan naar vier en vijf, slechts twee tienden scheidt hen. Terwijl Bottas de derde plaats weet te veroveren, rijden beide Ferrari’s een extra opwarmronde. Leclerc en Sainz gaan respectievelijk naar vijf en zeven op hun gebruikte setjes, wel achter Verstappen dus. Alonso en Ocon zijn de laatsten om een eerste geklokte ronde af te maken, en gaan daarmee naar vijf en acht. De Alpine’s doen het goed hier, wat ook wel enigszins te verwachten was. Met nog vijf minuten te gaan is Pérez de eerste die zijn tweede ronde gaat aanvallen, dit keer met een vers setje banden. Interessant om te zien dat hij alweer als de eerste of één van de eersten bij elke (sub)sessie naar buitenkomt, terwijl de baan echt met elke ronde beter ingerubberd raakt en dus sneller wordt.

Misschien rijdt hij eerst een extra opwarmronde? Het voordeel is natuurlijk wel dat hij geen last heeft van andere rijders, hij rijdt als enige rond nu. Hij stijgt in ieder geval naar de derde plaats, op slechts zes honderdsten van Hamilton. Verstappen rijdt een zeer goede ronde, en stijgt nu naar de derde plek, voorbij aan zijn teamgenoot dus. De top drie zit nu binnen veertien duizendsten, en de top vier binnen 63 duizendsten, ongelooflijk dicht bij elkaar dus. Hamilton en Russell beginnen aan hun laatste getimede ronde van deze sessie, terwijl Sainz al in sector 3 rijdt met gierende turbo.

Dat brengt hem wel naar plek twee op acht duizendsten van Hamilton. Die laatste verbetert zijn tijd niet, en zijn teamgenoot onderbreekt zijn ronde, het ging niet volgens plan. Leclerc had ook en probleem, en rijdt meteen de pitstraat in. Ricciardo mist Q3 met slechts vijf honderdsten op Alonso, maar heeft het dus niet slecht gedaan. Wat ongelooflijk is echter dat de top vijf binnen 63 duizendsten zit, en de top vier zelfs binnen veertien. Dit hebben we nog nooit eerder gezien, en het lijkt er zo langzamerhand echt op dat de nieuwe reglementen echt een verschil maken voor het dichter bij elkaar brengen van de prestaties.

Verstappen pakt pole, maakt het verschil in sector 1 en 3

Mercedes lijkt last te hebben van zogenaamde dirty downforce, downforce met sterk verstorende luchtstromen, met andere woorden, die daardoor veel luchtweerstand veroorzaakt. Op dit circuit is door de veel lagere luchtdruk die drag echter per definitie veel minder, dus lijkt de auto hier in zijn sweet spot te zijn, wat dan ook de prestatie van de Mercedes hier verklaart. Gaat het echter genoeg zijn voor poleposition? We gaan het zien, nu de eersten eindelijk de garages verlaten voor de laatste en beslissende sessie van deze kwalificatie. Met nog slechts tien minuten te gaan bevindt iedereen zich op het asfalt, behalve Alonso, die mogelijk niet genoeg banden heeft voor een tweede rondje.

Pérez is weer als eerste op de baan, gevolgd door Sainz dit keer. De Red Bull-coureur begint met twee paarse sectoren, en terwijl hij zijn rondje eindigt met een 1:18,153, neemt Verstappen de snelste eerste sector over, met bijna een tiende seconde. Sainz kan slechts een twee tienden langzamere ronde neerzetten, maar krijgt straks natuurlijk nog een kans. Leclerc krijgt het niet echt voor elkaar in deze kwalificatie, en doet dat ook nu niet op ruim vierenhalf tiende van zijn teamgenoot. Ondertussen verbetert Verstappen zijn tweede sector, maar blijft 25 duizendsten achter zijn teamgenoot in dat deel van de track. Norris zet ook een tijd neer, maar hij zit op bijna 1,3 seconden van de leider op dit moment.

Hamilton rijdt een paarse sector 2, maar Verstappen doet dat met sector 3, en gaat naar de voorlopige poleposition, als eerste met een 1:17, met twee snelste sectoren. Het is weer ongemeen spannend met deze afwisselende snelste sectoren. Ook Russell doet hier aan mee, net weer twee duizendsten sneller dan zijn teamgenoot in sector 2, maar één tiende en twee duizendsten langzamer in sector 1. Met andere woorden, na de eerste twee sectoren gaan Russel en Hamilton precies gelijk op, tot op de duizendste seconde nauwkeurig. Bottas stijgt ondertussen naar de vierde plek, en splitst daarmee de Ferrari’s.

Hamilton en Russell blijven echter steken in de 1:18,0, slechts vijftien duizendsten van elkaar in het voordeel van Russel. Alonso is ondertussen aan zijn out-lap bezig, vermoedelijk zijn enige. Waar zou hij belanden? Oh nee, Hamilton verliest zijn tijd, vanwege overschrijding van de baanlimieten in bocht 3. Hij moet dus zo meteen nog echt wel een nieuwe goede tijd neerzetten, hij heeft dus nu effectief geen tijd op de lijst. Hij gaat wel weer de pits in, dus zal hij dat waarschijnlijk wel doen op zijn laatste setje banden, wat wel logisch is gezien de hoeveelheid beschikbare tijd, en natuurlijk de sterke drang om te proberen poleposition te behalen. Alonso daarentegen rijdt een zeer sterke ronde, maar liefst achtenhalve tiende sneller dan zijn Alpine-teamgenoot Ocon.

De laatste vier minuten breken aan, en weer is Pérez de eerste die zijn garage verlaat, meteen gevolgd door Sainz, Norris en Ocon. Verstappen, Hamilton, Bottas en Russell completeren de rij. Pérez verbetert zijn eigen eerste sector, maar niet de tweede, terwijl Verstappen paars 1 rijdt, bijna een tiende sneller dan zijn Mexicaanse teamlid, die op 1:18,128 eindigt, dus net geen vijf honderdsten achter Russells huidige tijd. Sainz rijdt een paarse sector 3, maar dat is niet voldoende na een sector 1 waar hij ruim vier tienden verloor op Pérez, en blijft steken op ruim twee tienden achter zijn Red Bull-rivaal. Leclerc lijkt het ook niet te redden, op ongeveer een tiende na de eerste twee sectoren achter zijn teamgenoot, en eindigt uiteindelijk twee tienden achter hem.

Norris weet naar de zesde plek te stijgen, maar Ocon en Bottas zijn nog aan hun rondes bezig. De Fransman weet zijn tijd te verbeteren, maar niet die van zijn teamgenoot, die hem zo’n zeven honderdsten voorblijft, en dat met slechts een enkele ronde. Hamilton rijdt ondertussen de snelste middensector, de vraag is of dat genoeg is voor pole. Verstappen rijdt dan de allersnelste laatste sector, en verbetert zijn voorlopige poleposition met nog eens ruim twee tienden. Is dat genoeg? Bottas verbetert zijn tijd, en stijgt naar P5. Russell verbetert Hamiltons middensector nog marginaal. Wat kan Hamilton nog doen, aangezien Russell ook in sector 1 sneller was? Hij blijft hangen in een zeer lage 1:18, zelfs nog net achter Russell.

De laatste maakt echter een fout, overschrijdt de baanlimieten in bocht 12 en zijn tijd wordt ook meteen verwijderd. Hij heeft echter nog steeds genoeg voor de tweede positie, voor Hamilton, met een marge van vijf duizendsten. Pérez zit er uiteindelijk niet veel achter, minder dan vijf honderdsten, zie Tabel 1. Deze laatste ronde had voor iedereen de beste condities. De wind was gaan liggen, de temperatuur was nog een graad gedaald, maar het was de tweevoudig wereldkampioen die hier echt gebruik van wist te maken, met een laatste aanpassing aan zijn voorvleugel voordat hij de garage uitreed. En bijzonder is weer dat in dit zestigste jaar van de Grand Prix van Mexico het record voor polesitters weer verbeterd is. Verstappen is nu namelijk de elfde verschillende polehouder in de laatste elf jaar.

We kijken ook altijd graag naar de beste sectoren van de rijders in Q3, om te zien of er nog iemand was die een betere tijd had kunnen neerzetten als hij zijn beste sectortijden aan elkaar had kunnen rijgen. Voor de poleposition had het geen verschil gemaakt, en ook niet voor de posities die de coureurs wisten te behalen. Wel hadden de top acht net iets dichter bij elkaar kunnen staan, wat inderdaad aangeeft dat Verstappen optimaal gebruik gemaakt heeft van de laatste aanpassing aan zijn auto en de beste baancondities. Een tweevoudig wereldkampioen waardig met andere woorden. En bij zijn derde poging, driemaal is scheepsrecht, mag hij eindelijk een pole voor Mexico bijschrijven op zijn naam.

Voor de race op zondag betekent dit dat hij vanaf de beste positie start, en dat hij alleen de binnenkant echt hoeft te beschermen van enige aanvallers op het lange rechte stuk naar de eerste bocht, om daar als eerste uit te komen. Natuurlijk zijn in de laatste vier races nooit de polesitters als eerste door de eerste bocht gekomen, en heeft ook nooit de polesitter de race gewonnen, maar het was juist Verstappen die maar liefst drie keer van de derde plek startte, als eerste door bocht 1 kwam, en de race ook won. Gezien de prestaties van de Mercedessen zal het zeker een spannende race worden, temeer dat Pérez er niet ver achter staat, maar er is goede hoop voor Verstappen om ook hier de overwinning te pakken.

Door: Wim G. Vandebilt