Het bizarre verhaal van Spyker-invaller Markus Winkelhock

Weinig coureurs kunnen zeggen dat ze aan de leiding hebben gelegen in alle races waar ze aan meegedaan hebben. Sterker nog: er is maar één iemand die dat voor elkaar heeft gekregen en dat is Markus Winkelhock. De Duitser viert vandaag (zaterdag 12 juni) zijn veertigste verjaardag en wordt nog altijd herinnerd aan die ene bizarre Europese Grand Prix in juli 2007.

De oorsprong van dit unieke record ligt bij een Nederlander: Christijan Albers. De Eindhovenaar kwam in 2007 uit voor het eveneens Nederlandse Spyker, maar liet geen beste indruk achter. Dieptepunt was de Franse Grand Prix waarin hij na een pitstop met slang en al het circuit op reed. Hij mocht de daaropvolgende GP op Silverstone nog rijden, maar nadat er niet meer aan sponsorverplichtingen voldaan kon worden was het over met Albers' Formule 1-avontuur.

En dus belde teambaas Colin Kolles DTM-coureur Markus Winkelhock op. Of hij wilde invallen voor Albers. Dat wilde hij wel en dus werd de Formule 1-carrière van Winkelhock een feit.

Een echte hoogvlieger was de in Stuttgart geboren Duitser niet. In de juniorenklassen reed hij vooral rond in het middenveld en soms in de subtop. Zijn beste jaar was 2005, waarin hij als derde wist te finishen in de Formule Renault 3.5. Het leverde hem voor 2006 wel een testzitje bij Midland F1, het latere Spyker, op. Tegelijkertijd reed hij zijn races vooral op de Duitse circuits. Eerst in de Porsche Supercup, waarin hij slechts één race reed, en in 2007 in de DTM.

Forse achterstand op teamgenoot Sutil

Terug naar juli 2007. Het Formule 1-circus streek neer op de Duitse Nürburgring waar men zich klaarmaakte voor de Grand Prix van Europa, de tiende race van dat jaar. Nieuwkomer Winkelhock reed onopvallend rond op de vrijdag en zaterdag. Meters maken en ervaring opdoen, dat was het devies voor de toen 27-jarige rijder. Hij kwam in de kwalificatie uiteindelijk niet verder dan de 22e en laatste startplek, ruim 1,5 seconde langzamer dan teamgenoot en nummer 21 Adrian Sutil.

Wonderen werden er dan ook niet verwacht van de Duitse toerwagencoureur. De race uitrijden en dan was het raceweekend al geslaagd voor hem. Dat bleek overigens nog een lastige opgave te worden toen het vlak voor de start van de wedstrijd pijpenstelen regende op de Nürburgring. Een zeer onervaren coureur met amper Formule 1-kilometers in de benen, terwijl het wegdek zo glad als ijs is? Het zou nog een lastige opgave worden de Spyker überhaupt op het asfalt te houden.

Dat leken de mensen aan de pitmuur ook te denken en dus haalden ze Winkelhock aan het einde van de opwarmronde als enige rijder binnen om alvast regenbanden onder de bolide te monteren. Toen het tijdens de eerste raceronde alleen maar harder ging stortregenen, gingen alle andere coureurs, die op droogweerbanden waren gestart, naar binnen om ook op de intermediates over te stappen. Alleen Kimi Räikkonen, die de ingang van de pitstraat miste, en Winkelhock bleven op het asfalt.

En zodoende kwam misschien wel het meest bizarre Formule 1-beeld ooit de huiskamers binnen: een invaller in een inferieure Spyker aan de leiding van de race. Aan het einde van de tweede ronde had Winkelhock ruim negentien seconden voorsprong op zijn naaste achtervolger en twee ronden later waren dat er zelfs 33.

Fernando Alonso vertelt over de Europese Grand Prix van 2007.

Waterballet op de Nürburgring

Achter hem gleed de één na de andere van de baan af. Vooral rond bocht één was het link. Jenson Button, Lewis Hamilton, Adrian Sutil, Nico Rosberg, Scott Speed en Anthony Davidson parkeerden allen hun bolides in de grindbak van die bocht en zelfs toen de safety car al op de baan was, kreeg Toro Rosso-coureur Vitantonio Liuzzi het voor elkaar om zijn wagen niet onder controle te houden. Reden genoeg voor de wedstrijdleiding om de race na zes ronden te stoppen en pas weer verder te gaan als de weersomstandigheden verbeterden.

Besloten werd om de race te hervatten met de startopstelling gebaseerd op de racestand op het moment van de rode vlag. En zodoende was het dus überookie Winkelhock die in zijn Spykertje vanaf poleposition het tweede deel van de Grand Prix mocht aanvangen. De mensen bij het team kenden hun plek en lieten hun pupil op de regenbanden staan, ook al droogde de baan op. Gegokt werd op een regenbui die er niet meer kwam. Bij het ingaan van de eerste bocht werd Winkelhock dan ook al gauw gepasseerd door Felipe Massa en Fernando Alonso.

Winkelhocks Spyker verdween razendsnel in het gedrang van het middenveld, totdat hij in de vijftiende raceronde zijn bolide langs de kant moest parkeren. Een hydraulisch probleem veroorzaakte een klein brandje in de door Toyota aangedreven auto en zodoende moest de Duitser opgeven.

Beelden van de live-uitzending van de Europese Grand Prix van 2007 met Winkelhock aan de leiding.

Spyker zet Winkelhock aan de kant

De uitstappende Winkelhock bleek het laatste stukje F1-beeld dat er van hem is gemaakt. Spyker bedankte hem voor zijn bewezen diensten en ging het restant van het seizoen in met de Japanner Sakon Yamamoto, die meer sponsorbudget tot zijn beschikking had.

Zodoende bleef Winkelhocks Formule 1-carrière beperkt tot vijftien racerondes, waarvan hij er zes leidde. Desondanks is de nu veertigjarige coureur houder van een aantal bizarre mijlpalen. Zo reed hij niet alleen aan de leiding van zijn enige GP, maar is hij tot op heden ook nog eens de enige coureur die als laatste én als eerste startte in een race.

Anno 2020 maakt Winkelhock zijn kilometers in het GT-racen. Al een aantal jaar is hij een vaste waarde in de Blancpain GT Series en dit seizoen vertegenwoordigt hij Audi in de Intercontinental GT Challenge, een kampioenschap aan de andere kant van de oceaan. (foto: Manuel Bieling)