Zes redenen waardoor Grosjean de zware crash in Bahrein kon overleven

Dat een hedendaagse Formule 1-auto niet meer een rijdende bom is, is te danken aan de ontwikkeling van de sport en reglementen vanuit de FIA. Een ongeluk zoals die van Romain Grosjean is gelukkig niet meer per definitie dodelijk. Buiten het feit dat de medische staf snel ter plekke was om hulp te bieden, heeft de auto met zijn veiligheidsmaatregelen de overlevingskansen van de Fransman vergroot. F1Maximaal zet op een rijtje welke veiligheidsaspecten van de Formule 1 het leven van Grosjean gered hebben.

De monocoque

De FIA test voorafgaand aan het seizoen de wagens op veiligheid. Het belangrijkste onderdeel van de auto is natuurlijk de coureur zelf. Deze gaat zitten in de zogenoemde monocoque. Dit is de badkuip waarin de coureur zich bevindt en is gemaakt van koolstofvezel en moet een klapper van driehonderd kilometer per uur kunnen opvangen. De monocoque is een soort holle koker waaraan de bodemplaat, de wielophanging, de vleugels, de brandstoftank, de versnellingsbak en de motor zijn gemonteerd. We praten hier dan ook over de safety cell of crash cell.

Het dient bij een ongeval als een soort beschermende cocon te fungeren. Dit deel van de auto van Grosjean was dan ook nog intact na de crash en heeft afgelopen zondag dus uitstekend werk geleverd. Naast de monocoque zijn er echter ook nog diverse andere punten waarop de Formule 1-auto's inmiddels zó veilig zijn dat ze een incident dat voorheen fataal zou zijn, inmiddels niet meer dodelijk maken.

De Halo

Misschien wel het meest verketterde stukje F1-technologie van de afgelopen jaren, de halo, beschermt de coureurs van voren en bovenaf. Het lijkt op de foto’s op een teenslipper bovenop de monocoque van de auto. De halo is ontwikkeld na de crash van Jules Bianchi in 2014, die onder een bergingsvoertuig terecht kwam die de Sauber van Adrian Sutil aan het wegslepen was.

Veel coureurs en teams hadden kritiek op dit onderdeel van de auto, maar dan vooral op het uiterlijk. Max Verstappen zei hier voor de camera's van Ziggo Sport over: 'Ik was geen voorstander van de komst van de halo, maar die heeft wel het leven van Grosjean gered. Ik vond het geen mooi systeem.'

Het stuk titanium kan namelijk twaalf ton dragen. Bij de crash van Romain Grosjean kwam de halo in plaats van zijn helm tegen de vangrail aan. Mocht de halo er niet hebben gezeten, dan was hoogstwaarschijnlijk hetzelfde gebeurd als bij Bianchi in 2014. De helm zou dan een enorme klap van de vangrail krijgen, met als gevolg dat Grosjean het niet zou kunnen navertellen. Met de halo is dit de Fransman bespaard gebleven, tevens kon hij door de opening van de halo ontsnappen uit de vuurzee om hem heen.

Zespuntsgordel en HANS-systeem

Het gedeelte waar de coureur echt aan het werk is, is de cockpit. De rijder zit vastgegespt met een zespuntsgordel. Zoals de naam doet vermoeden zit de gordel op zes punten vast in de auto, wat voor extra zekerheid moet zorgen dat de coureur bij een crash niet losschiet. De coureur kan bij een crash ook makkelijk uit de auto komen door de knop ter hoogte van de borst te draaien, waarbij de gordels gemakkelijk losschieten.

Het Head and Neck Support System, ook wel HANS-systeem genoemd, houdt de helm en dus het hoofd en nek van de coureur op z’n plek. De coureur moet zijn hoofd natuurlijk wel kunnen bewegen tijdens het rijden, dus zit er speling van ongeveer tien tot vijftien cm op. Deze innovatie moet nekletsel verminderen bij het geval van een crash.

Bij Grosjean had de frontale impact op de vangrail ervoor kunnen zorgen zijn hoofd te ver naar voren zou schiet als hij dit systeem niet had. Zijn nek had dan gebroken kunnen zijn, met alle gevolgen van dien. Let wel, Grosjean had een geschatte impact van ongeveer 54 g, dat is 54 keer zijn eigen lichaamsgewicht wat neerkomt op bijna 3900 kg wat zijn lichaam moest verwerken.

Beenbescherming

Rondom de benen zit een rechthoekig blok, tevens gemaakt van koolstofvezel, zodat de kans op beenletsel zo klein mogelijk is. Geïmplementeerd naar aanleidingen van incidenten uit het verleden, zoals die van Michael Schumacher tijdens de Grand Prix van Silverstone in 1999, waarbij hij zijn been brak bij een frontale crash in de bandenstapel.

Zonder beenbescherming zou de klap die Grosjean zou krijgen van de vangrail op zijn benen wellicht betekenen dat hij nooit meer normaal zou kunnen lopen. In 2017 is dit bij toenmalig Formule 4-coureur Billy Monger gebeurd. Hij crashte weliswaar op een andere auto en niet de vangrail, maar de gevolgen betekende dat zijn beide benen geamputeerd moesten worden.

Helm

Voordat een F1-coureur zijn wagen instapt trekt hij allerlei beschermingsmateriaal aan. Brandwerende kleding is van levensbelang in het geval van een ongeval. Te beginnen bij de helm van de coureur. In 1953 werd de helmplicht in de Formule 1 ingevoerd. Het gaat hier dan niet zomaar om een helm die wij aantrekken als we op de scooter stappen, de helm moet namelijk FIA-gespecificeerd zijn. Dat betekent dat het bestaat uit kevlar (hittebestendige en sterke synthetische vezel) en uit koolstofvezel wat enorm licht en tegelijkertijd erg sterk is. De helm wordt geacht een brandvertragende werking te hebben en moet ongeveer elf seconden een temperatuur van 840 graden kunnen weerstaan.

Onder de helm trekt de coureur ook nog een balaclava aan, een soort muts die het hoofd afdekt. Dit laagje stof gemaakt van Nomex, een brandwerende vezel die bestand is tegen extreme temperatuur, geeft de coureur ongeveer twaalf seconden in geval van brand. Tezamen met de helm, die ook ongeveer een brandweerbaarheid van twaalf seconden heeft, had Grosjean ongeveer een ontsnappingstijd van 24 seconden. De coureur wist zichzelf te bevrijden na ruim vijftien seconden.

Kledij

Iedere laag Nomex biedt de coureur ongeveer twaalf seconden aan bescherming tegen brand. Naast de helm en de balaclava, trekt de coureur ook een overall aan die, net als de helm, bestand moet zijn tegen een hitte van zeshonderd tot achthonderd graden Celsius.

Gemiddeld is een overall gemaakt van twee tot vier lagen brandwerend Nomex-materiaal. Een coureur kan hierin zijn voorkeur uitspreken betreffende de hoeveelheid lagen. In geval van Romain Grosjean betekende dit dat hij 24 tot 48 seconden de beschikking had over een brandwerend pak. Onder dit racepak trekken veel coureurs ook brandwerend onderkleding aan. Denk aan het ondergoed, handschoenen, raceschoenen en de al eerder besproken balaclava. Dit alles is gemaakt van Nomex-materiaal met als doel om de coureur extra tijd in geval van brand te geven.

De handschoenen zijn vaak het dunst. Dit omdat coureurs wel het gevoel met het stuur willen behouden en de knopjes op het stuur moeten kunnen bedienen. Dunner betekent ook minder brandwerend materiaal. Ook de schoenen zijn voorzien van brandwerend materiaal, maar omdat deze tot enkelhoogte lopen is het effect beperkt tot de voet.

Grosjean is uiteindelijk met lichte brandwonden aan de handen en enkels naar het ziekenhuis gebracht.

Door: Remy Ramjiawan