Kotsende en flauwvallende coureurs: gaan de maatregelen van de FIA een nieuwe uitputtingsslag voorkomen?

Nog geen week nadat de Formule 1-coureurs door de straten van Las Vegas slingerden, worden ze alweer verwacht in de paddock in Qatar. Geografisch is dit een flinke afstand en in Amerika kregen we al de berichten van de jetlag te horen gedurende het weekend. Om vervolgens weer terug te vliegen richting het Midden-Oosten terwijl je lichaam net aan Amerikaanse tijden gewend is, is niet ideaal. Laat staan als je ook nog eens een totaal ander klimaat ingaat. Hoe kan het dat de Formule 1 wederom een loodzware agenda ontwikkeld heeft rondom de Grand Prix van Qatar, een van de meest zware wedstrijden van 2023?

Dat Qatar een zware wedstrijd was, is evident. Een kleine greep uit het verleden toont dat het gedurende het evenement in 2023 echt niet goed ging met de coureurs. Het was, net zoals dit jaar, een raceweekend met een sprintrace en een hoofdrace, en dan staan de teams en coureurs sowieso al wat meer onder druk dan wanneer ze een 'gewoon' raceweekend te wachten staat. Max Verstappen behaalde er zijn vierde grand slam, met Oscar Piastri als winnaar van de sprintrace. Enkele van de andere coureurs ervoeren zeer zware weekenden waarin de fysieke uitputting bijzonder sterk aanwezig was.

De extreme hitte eiste een zware tol op de coureurs. Het was erg klam en de temperaturen in de cockpits liepen op tot wel 50 graden. Geen wonder dat Esteban Ocon aangaf tijdens de Grand Prix twee keer over te geven in zijn helm. Logan Sargeant, inmiddels niet meer aanwezig op de Formule 1-grid, moest de race zelfs staken. Hij gaf aan te veel last te hebben van de hitte en stuurde zijn Williams terug de garage in voordat er serieuze ongelukken gebeurden. Lance Stroll gaf gedurende de wedstrijd aan dat hij met vlagen bijna zijn bewustzijn verloor, en dat hij met een soort wazigheid in zijn hoofd achter het stuur zat. De gevaren van dit soort extreme omstandigheden hoeven we niet eens toe te lichten.

FIA zegt in te grijpen

Naar aanleiding van de diverse klachten gaf de FIA aan dat ze in zouden grijpen. Pirelli stelde na het evenement dat de baantemperatuur gedurende de hele race niet onder de 36 graden kwam te liggen, en dat tijdens een nachtrace. George Russell, voorzitter van de Grand Prix Drivers' Association sprak na de wedstrijd met Sky Sports en meldde dat het met afstand de meest fysieke race was waar hij ooit aan had deelgenomen. Hier moest iets veranderen. De maandag volgend op de race gaf de FIA een statement uit, waarin het suggereerde dat ze de situatie zouden analyseren, en met verbeteringen zouden komen voor toekomstige weekenden met extreme weersomstandigheden.

In hetzelfde persbericht meldde de FIA dat de volgende Qatarese race later in het jaar plaats zou vinden, op 1 december, om zo het risico te minimaliseren dat de coureurs wederom met extreme vermoeidheid zouden kampen. De beredenering: 'De FIA heeft opgemerkt dat de extreme temperatuur en klamheid tijdens de Grand Prix van Qatar 2023 gevolgen gehad heeft voor het welzijn van de rijders. Hoewel het atleten zijn, zou niet van ze verwacht moeten worden dat ze in omstandigheden racen die een negatief effect hebben op hun gezondheid.' Het verplaatsen van die datum is gelukt, maar is daarmee het probleem opgelost?

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Wat deze vraag terecht maakt, is het feit dat Qatar deel uitmaakt van de laatste triple header van het jaar. Als middelste race volgt deze wedstrijd dus vrij strak op de voorgaande Grand Prix, die van Las Vegas. Qua temperaturen kijken we naar een weekend waarin het maximaal 24 graden wordt. Aan de hitte zal het dus niet liggen. In 2023 lag de temperatuur bijna tien graden hoger, wat het voor sommige rijders nagenoeg onmogelijk maakte om de eindstreep te halen. Zo erg zal het dit jaar niet zijn.

Las Vegas, gevolgd door Qatar

Wat zoals gezegd wel nog een rol kan spelen, is het feit dat Qatar vlak na Las Vegas komt. In de gokhoofstad in Nevada raceten de coureurs 's nachts en hadden ze last van jetlag door verschil in tijdzones. Vanuit daar moeten ze binnen een week acclimatiseren aan min of meer Europese tijdzones, wat wennen is. Iedereen die wel eens richting Amerika gevlogen is en terug weet dat zowel de heen- als terugreis qua jetlag pittig is. Uitgerust zullen de rijders dus niet aankomen. In 2023 was dit uiteraard ook niet het geval, maar destijds kwam de grid vanaf Azië.

Vorig jaar was het voorafgaand aan het evenement namelijk de Grand Prix van Japan die verreden werd. Destijds lag de temperatuur daar op 28 graden, dus de coureurs waren wel al gewend aan de hitte. Een groot verschil met de situatie van dit jaar is echter ook dat er toen een weekend tussen de twee races zat. Dat is dit jaar niet het geval. In dat opzicht kan je dus stellen dat het weekend in Qatar dit jaar alleen nog maar zwaarder geworden is.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Wat bovendien ook nog een gevolg kan hebben voor de coureurs is het feit dat ze naar twee totaal tegenovergestelde klimaten gaan. Las Vegas was koud, en niet alleen omdat ze 's nachts reden. Van die kou gaan ze dus de volle hitte in in Qatar, al is die hitte dus niet zo extreem als in 2023. Het doel van de FIA was om de race fysiek minder zwaar te maken voor de coureurs. Puur gekeken naar de temperatuur is dit gelukt, maar door Qatar na Las Vegas te plaatsen op het schema, hebben ze de coureurs in ieder geval geen rustig Grand Prix-weekend gegeven. En dan hebben we het nog niet eens over het feit dat het een sprintrace-weekend is.

Wat weegt het zwaarst?

De vraag blijft wat in die extreem pittige race van 2023 het zwaarst gewogen heeft. Was het puur de hitte? Afgaand op de citaten van de rijders na afloop van het evenement leek dat wel de primaire boosdoener te zijn. Het kotsen en het flauwvallen was volgens de coureurs vooral te wijten aan het feit dat de bolides als 'sauna's' aanvoelden. Als dit ook werkelijk was wat de coureurs tot het uiterste dreef in 2023 dan zal de 2024-editie van deze Grand Prix meevallen.

Speelden andere factoren, zoals een grote fluctuatie in temperatuur van de ene race naar de andere race, een rol, dan kan het dat de coureurs het ook dit jaar weer zwaar gaan krijgen. Het verschil in temperaturen is dit jaar immers groter dan vorig jaar, en Las Vegas en Qatar zijn op achtereenvolgende weekenden gepland. Wegen dit soort factoren even zwaar mee dan zou het in theorie net zo'n pittig weekend kunnen worden als de vorige keer.

De lay-out van Lusail International Circuit helpt overigens niet mee. Het circuit kent slechts een lang recht stuk bij de start-finish. Dat heeft meerdere gevolgen voor de coureurs. Ten eerste zijn er weinig momenten waarop de coureurs langdurig frisse lucht de cockpit in krijgen. Ten tweede bestaan de sectoren uit dusdanig veel snelle, elkaar rap opvolgende bochten dat het per definitie al een zeer fysiek circuit is. Vermoeidheid of extreme hitte is daarom een bijkomstigheid die voor de rijders absoluut niet welkom is.